چکیده:
دانش سنتی بخشی از فرهنگ منحصر به فرد هر سرزمین است که در جهت سازگاری با شرایط محیطی از طریق تجربه حاصل شده است و به مرور به بخشی از فرهنگ اجتماعی و تولیدی آن جامعه تبدیل شده است. گیاه شناسی قومی، نزدیکترین روش ممکن برای مطالعه دانش مردم از کاربردهای متعدد گیاهانی است که آن ها را به کار می برند. این پژوهش با هدف بررسی دانش سنتی اکولوژیکی مردم محلی روستاهای جنگلی ارسباران درباره خواص دارویی گیاهان علفی و بوته ای موجود در این منطقه صورت گرفت. جامعه انسانی مورد مطالعه در تحقیق حاضر اهالی روستاهای دهستان های میشه پاره از شهرستان کلیبر و منجوان غربی از شهرستان خداآفرین می باشند. در این مطالعه که یک پژوهش گیاه قوم شناسی می باشد از ابزارهای پژوهش کیفی مانند مصاحبه های ساختار نیافته، نیمه ساختاریافته و مشاهده مشارکتی استفاده شده است. یافته ها به شیوه مقوله بندی تحلیل شد ه اند. در مجموع 46 گونه علفی و بوته ای از 20 خانواده گیاهی با استفاده های دارویی سنتی شناسایی شد. دانش مردم محلی در رابطه با این گیاهان دارویی شامل شناسایی گیاه، پراکنش محلی، فصل برداشت مناسب، کاربردهای دارویی، اندام خاص مورد استفاده، نحوه جمع آوری و نحوه استفاده می باشد. بیشتر گیاهان دارویی مورد استفاده از مراتع جمع آوری می شوند، اندام اصلی مورد استفاده آن ها برگ است، به صورت جوشانده و دم کرده مورد استفاده قرار می گیرند و برای درمان بیماری های چون سرماخوردگی، سرفه و عفونت ها مورد استفاده قرار می گیرند.
خلاصه ماشینی:
دانش مردم محلی در رابطه با این گیاهان دارویی شامل شناسایی گیاه، پراکنش محلی، فصل برداشت مناسب، کاربردهای دارویی، اندام خاص مورد استفاده، نحوه جمعآوری و نحوه استفاده میباشد.
اطلاعات مربوط به استفاده از گیاهان دارویی در طول سالیان متمادی از نسلی به نسل دیگر منتقلشده است، اما به دلیل گسست بین نسلی و تغییرات شدیدی که در عصر حاضر به وقوع پیوسته، ممکن است انتقال اطلاعات از افراد مسن به افراد جوان بهدرستی صورت نگیرد و نهایتا به گمگشتها و کمگشتهای بسیار بینجامد بنابراین برای کاهش اثرات این فراموشی گسترده، ثبت دانستههای سنتی و ایجاد بایگانیهایی از دانش مردمان خردمند ضروری میباشد (فرهادی، 1393: 25؛ Heinrich, 2000: 480).
در مطالعه شریفی و همکاران (1389) نیز همانند تحقیق حاضر از تماماندامهای گیاهی یادشده در قسمت نتایج این تحقیق، بهره گرفته میشود و برگ گیاهان دارای بیشترین استفاده دارویی در میان جوامع محلی ذکرشده است.
ir/Portal/Home/?122642/ Traditional Ecological Knowledge of Medicinal Shrubs and Herbaceous Plants in Arasbaran Forest Bagher KhaleghiFootNote No="187" Text=" MA Student of Forestry, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj.
Keywords: Medicinal Plants, Traditional Ecological Knowledge, Local Community, Arasbaran Forests Checking the Status and Factors Associated with the Use of Medicinal Plants in the City of Nain Mansureh GhavamFootNote No="191" Text=" Assistant Professor of Pasture and Watershed Management, Kashan University.
com"/ , Fereydon HosseinpanahiFootNote No="201" Text=" Iranian Indigenous Knowledge Researcher"/ Received: 5/1/2016 Accepted: 9/4/2016 Abstract: Smith job, forging, has a brilliant history in Sanandaj and its peripheral during the half past century.