چکیده:
در دوران شهرنشینی حاضر به ویژه در جوامع جهان سوم که بیاعتمادی و عزلت بر زندگی اکثریت شهروندان سایه افکنده است، تلاش در جهت همبستگی اجتماعی و بالابردن سرمایة اجتماعی درون شهرها از مهمترین اهداف برنامهریزان و مدیران شهری میباشد. به این منظور مذهب با تکیه بر ابزارهای مادی و معنوی خود نقشی به سزا در بالابردن حس تعلق و اعتماد اجتماعی و مهمتر از همه ایجاد وفاق و همبستگی اجتماعی بین شهروندان میتواند داشته باشد. هدف از این مطالعه، بررسی نقش مراکز مذهبی به ویژه مسجد در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایة اجتماعی در مسجد جامع شهر فردوسیه شهرستان شهریار میباشد. جامعة پژوهش را تمام شهروندان شهر فردوسیه تشکیل میدهند. ابزار جمعآوری دادهها، پرسشنامه است. برای انجام این تحقیق با توجه به حجم نمونة تعیین شده از طریق جدول مورگان، تعداد 341 پرسشنامه میان شهروندان مورد مطالعه توزیع شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از مدل سازی معادلات ساختاری و با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) از طریق نرمافزار Smartpls.2 استفاده شدهاست. نتایج تحقیق نشان داد که مدل ایجاد شده برای ایجاد همبستگی میان شهروندان از برازش مناسبی برخوردار بود و عوامل پیشنهاد شده به خوبی توانایی اندازهگیری مفهوم مورد نظر را دارند. بارهای عاملی بهدست آمده برای متغیرهای مشاهده شده بالاتر از 5/0 بود و سازهها از روایی و پایایی مناسبی برخوردار بودند؛ همچنین، بر اساس مدل ایجاد شده از طریق مدلیابی ساختاری، اعتماد و مشارکت ارتباطی معنادار و مثبت با همبستگی اجتماعی داشتند، در حالی که انسجام اجتماعی ارتباطی معنادار با همبستگی اجتماعی نداشت.
خلاصه ماشینی:
نقش مراکز مذهبی در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایة اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر فردوسیه) 1 دکتر علی شمسالدینی استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران میثم رضائی 2 مدرس گروه شهرسازی، دانشکدة هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی شهر ری، شهر ری، ایران چکیده در دوران شهرنشینی حاضر به ویژه در جوامع جهان سوم که بیاعتمادی و عزلت بر زندگی اکثریت شهروندان سایه افکنده است، تلاش در جهت همبستگی اجتماعی و بالابردن سرمایة اجتماعی درون شهرها از مهمترین اهداف برنامهریزان و مدیران شهری میباشد.
هدف از این مطالعه، بررسی نقش مراکز مذهبی به ویژه مسجد در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایة اجتماعی در مسجد جامع شهر فردوسیۀ شهرستان شهریار میباشد.
در ادامه تحقیق فرضیههای پژوهش به این شرح در نظر گرفته شدند: - اعتماد شهروندان در مسجد جامع شهر فردوسیه در ایجاد همبستگی میان آنان نقش دارد.
مجیدی خامنه و کولیوند (1391) در تحقیقی با عنوان تحلیل ساختار فضایی محلة شهری بر مبنای توسعة پایدار اجتماع محور (مطالعة موردی: محلة دارآباد تهران) نشان دادند که مشارکت مردم محله، مدیریت مردم محله، تکوین و تقویت سرمایة اجتماعی و ترغیب آنها در جهت پایداری از اهداف اصلی آن میباشد؛ بنابراین، یکی از ملزومات مهم پذیرش کلیة افراد و تنوع فرهنگی آنها از سوی مدیران و مردم همان محله است.
جدول 4- نتایج بررسی فرضیههای پژوهش (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتیجهگیری این پژوهش با هدف بررسی نقش مساجد در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایة اجتماعی در مسجد جامع شهر فردوسیة- شهرستان شهریار انجام شد.
با آزمون فرضیهها در این پژوهش نشان داده شد که یکی از عوامل اصلی مؤثر بر ایجاد همبستگی اجتماعی، سرمایة اجتماعی میان شهروندان میباشد.