چکیده:
در سالهای اخیر سازمانها توجه ویژهای به فناوری اطلاعات سبز نشان دادهاند تا بتوانند از فناوریهای اطلاعاتی جدید با کمترین هزینه، بیشترین بازدهی و کمترین آثار نامطلوب و مخرب زیستمحیطی بهرهبرداری کنند. یکی از روشهایی که میتواند به سازمانها در برنامهریزی برای استقرار فناوری اطلاعات سبز کمک کند، محاسبه بلوغ فناوری اطلاعات سبز سازمانهاست. سازمانها به واسطه این ارزیابی میتوانند با آگاهی از سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز خود، ضمن مقایسه خود با سایر سازمانها و صنایع مشابه و استانداردهای جهانی، ملاکی برای اقدامات و سرمایهگذاریهای لازم برای ارتقاء وضعیت خود در این حوزه را به دست آورند. در تحقیقات پیشین به معیارهای متفاوتی در ارزیابی فناوری اطلاعات سبز اشاره شده است که برخی از این معیارها ذاتاً کیفی و مبهم هستند و اندازهگیری و ارزیابی آنها نیز در شرایط اطمینان کامل مشکل است. در این پژوهش یک سیستم خبره فازی جهت محاسبه سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز در سازمانها طراحی شده است. معیارهای اصلی سیستم عبارت از مرکز داده، محیط اداری، روش کاری، تدارکات و شهروندی سازمانی است. سیستم طراحی شده مورد تست و اعتبارسنجی قرار گرفته و نتایج بهدستآمده نشان از روایی و پایایی عملکرد آن دارد، همچنین این سیستم برای محاسبه سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز در یک سازمان ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است.
In recent years, organizations have shown special attention toward green IT seeking to benefit from new information technologies with the lowest cost, highest efficiency and lowest environmental destructive effects. Calculating green IT maturity of organizations is one of the methods that can help organizations’ stability in green IT planning. Employing such an assessment along with knowing the green IT maturity level can provide chance of comparing an organization with other organizations, similar industries and Global standards. It can be considered as a criterion for investment actions in order to upgrade their status in this working area. In previous studies, various criteria were mentioned for evaluating green IT that a number of criteria are qualitative and fuzzy in nature and confidently measuring and evaluating them has certain difficulties. Therefore in this research a fuzzy expert system is designed intending to calculate the green IT maturity level of organizations. The main criteria of system include Data Centers, Office Environment, Work Practice, Procurement and Corporate Citizenship. The designed system has been tested for its accuracy and the obtained results and have proven its performance’s validity and reliability. Furthermore, this system has been employed for calculating the green IT maturity level in an Iranian organization.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش یک سیستم خبره فازی جهت محاسبه سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز در سازمانها طراحی شده است.
سیستم طراحی شده مورد تست و اعتبارسنجی قرار گرفته و نتایج بهدستآمده نشان از روایی و پایایی عملکرد آن دارد، همچنین این سیستم برای محاسبه سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز در یک سازمان ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است.
چارچوب پیشنهادی در این مطالعه 4 ساختار را برای ارزیابی بلوغ فناوری اطلاعات سبز Green IT Maturity Model Integration بیان میکند، آگاهی محیطی اجتماعی از سازمان، اقدامات پایدار بهکاررفته برای فناوری اطلاعات، نظارت بر فعالیتهای فناوری اطلاعات و جستوجو و بهروزرسانی رویکردهای مربوط به استفاده از فناوری اطلاعات شاخصهای بهکاربرده است ]16[.
طبق برنامه ارزیابی بلوغ فناوری اطلاعات سبز 64 شاخص در 5 حیطه مراکز داده (15 شاخص)، محیط اداری (15 شاخص)، روش کاری (16 شاخص)، تدارکات (9 شاخص)، شهروندی سازمانی (9 شاخص) مشخص شدند که از این معیارها بهعنوان معیارهای تأثیرگذار بر بلوغ فناوری اطلاعات سبز سازمان جهت طراحی سیستم خبره فازی این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت ]17[.
برای طراحی سیستم خبره فازی جهت ارزیابی سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز، ضمن انجام مطالعات کتابخانهای جهت تدوین قواعد پژوهش و بررسی اعتبار سیستم از نظر خبرگان استفاده شده است.
خروجیهای هر یک از زیرسیستمها در این نوع سیستم خبره بهعنوان ورودی سیستم ترکیبی در نظر گرفته میشود و خروجی سیستم ترکیبی همان امتیاز نهایی بلوغ فناوری اطلاعات سبز سازمان است که با توجه به بازه امتیازها که در جدول 3 آورده شده است، سطح بلوغ فناوری اطلاعات سبز سازمان محاسبه میشود.