چکیده:
نقش ترجمه در وام گیری، اقتباس و بومی سازی آثار ادبی و در نهایت در تحول ادبی کشور ها بسیار برجسته و غیر قابل انکار است؛ تا آنجا که می توان گفت نمونه های موفق وام گیری ادبی با تکامل بخشیدن به مقوله بندی های مرسوم در یک فرهنگ معین و پیچیده کردن آنها، موجب تحول ادبی نظام مند در پیکره فرهنگ می شوند. شایان ذکر است که عصر مشروطیت در ایران و نهضت در مصر، وضعیت فرهنگی مشابهی داشته اند؛ به طوری که وضعیت شعر در ادبیات عرب پیش از نهضت و وضع شعر فارسی در عصر بازگشت ادبی دچار ضعف و انحطاط چشمگیری بوده است. آنچه مهم است اینکه در این عصر برخی از شاعران و نویسندگان برجسته برای رهایی از این تنگناها و شرایط حاکم اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، از طریق ترجمه و وام گیری ادبی از دیگر فرهنگ ها در بومی سازی آثار ادبی کوشش های بسیار نموده و دست آوردهای ادبی مشابهی داشته اند که برای مقایسه و مقارنه قابل تامل هستند. از همین رو با عنایت به همزمانی ملک الشعرای بهار و احمد شوقی در این جستار بر آنیم که ضمن نشان دادن نقش این دو شاعر در تحول و تجدد نظام ادبی در ایران و مصر، به چگونگی تاثیرپذیری این شاعران از فابل های لافونتن بپردازیم و با ارائه اشترکات و تفاوت شیوه فردی هریک در بومی سازی مفاهیم ترجمه شده، به نوع انتقال مفاهیم وام گرفته شده هر یک از آنها دست یابیم.
خلاصه ماشینی:
تأثير پذيري ملک الشعراي بهار و احمد شوقي از فابل هاي لافونتن در تحول سنت ادبي ايران و مصر 1 عفت نقابي دانشيار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي اکرم زارعيان دانش آموخته کارشناسيارشد دانشگاه خوارزمي چکيده نقش ترجمه در وام گيري، اقتباس و بـوميسـازي آثـار ادبـي و در نهايـت در تحـول ادبـي کشورها بسيار برجسته و غير قابل انکار است ؛ تا آنجا که ميتـوان گفـت نمونـه هـاي موفـق وام گيري ادبي با تکامل بخشـيدن بـه مقولـه بنـدي هـاي مرسـوم در يـک فرهنـگ معـين و پيچيده کردن آنها، موجب تحول ادبي نظام مند در پيکـرة فرهنـگ مـيشـوند.
ايـن دو جنـبش اجتماعي حاصل ادبي مشابهي دارند که حتي مي توان چهـره هـاي مشـترک ادبـي همچـون محمدتقي بهار و احمد شوقي را در ميان اين جنبش ها يافت کـه در هـر دو سـوي تحـول و انقلاب اجتماعي از راه و رسم مديحه سرايي به تنگ آمده اند و براي شعر قلمروي به سـود انسانيت و مردم خواستارند و با رعايت تمام دقـايق اسـلوب شـعر قـديم کوشـيده انـد تـا از نيازمندي هاي زندگي جديد و معاني تازه سخن گويند.
لازم به ذکر است که فابل هايي که به آ نهـا پرداختـه شـده بـا آنکـه مسـتقيم يـا غيـر مستقيم محصول برخورد و تماس سرايندگانشان با متن هـاي مشـخص خـارجي بـه حسـاب ميآيند، ولي با اين همه ، امروز آنها را نه به عنوان آثار ترجمه شده ، بلکه در درجه نخسـت به عنوان آثاري اصيل و ابداعي در زبان فارسي و عربي مي شناسند که بيشترين تـأثير را بـر ادبيات سرزمين اين دو شاعر داشته و از چنان استقبالي در فرهنگ و زبان خـود برخـوردار بوده اند که سال ها زينـت بخـش کتـاب هـاي درسـي و مـواد آموزشـي و تعليمـي فرزنـدان سرزمين ايران و مصر بوده است .