چکیده:
ﺻﻼح اﻟﺪﯾﻦ اﻻدﻟﺒﯽ در ﻣﻨﻬﺞ ﻧﻘﺪ اﻟﻤﺘﻦ ﻋﻨﺪ ﻋﻠﻤﺎء اﻟﺤﺪﯾﺚ اﻟﻨﺒﻮ ی ، ﺑﺮﺧﯽ اﺣﺎدﯾﺚ ﻣﻨﻘﻮل را ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار داده و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﻧﻘﺪ ﻣﺘﻦ اﺣﺎدﯾﺚ، ﺑﺮﺧﯽ از اﯾﻦ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم ﻣﯽ «ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ» اﺣﺎدﯾﺚ را را ﺧﻮاﻧﺪ؛ از آن ﺟﻤﻠﻪ ذﯾﻞ ﻣﻌﯿﺎر ﻋﻘﻞ، اﺻﻞ ﺧﻼﻓﺖ اﻣﺎم ﻋﻠﯽ ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ و ﻣﻌﺎرض ﺑﺎ ﻣﻌﯿﺎر ﻋﻘﻞ )ﻣﺴﺘﻨﯿﺮ( ﻣﯽ داﻧﺪ. او اﻋﺘﻘﺎد ﺷﯿﻌﻪ ﻣﺒﻨﯽ ﺑﺮ ﺧﻼﻓﺖ اﻣﺎم ﻋﻠﯽ را ﻧﺎﺻﺤﯿﺢ و ﻣﻌﺎرض ﺑﺎ ﻋﻘﻞ و ﺧﻼف ﻋﺎدت ﻣﯽ ﭘﺲ از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم داﻧﺪ؛ ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس اﯾﻦ ﺑﺎور ﺷﯿﻌﻪ را ﻣﻮﺿﻮﻋﻪ و ﺳﺎﺧﺘﮥ ﺟﺎﻋﻼن ﺣﺪﯾﺚ ﻣﯽ ﭘﻨﺪارد. از ﻣﻨﻈﺮ ادﻟﺒﯽ، ادﻋﺎی ﺷﯿﻌﻪ درﺑﺎره ﻏﺪﯾﺮ ﺧﻢ و ﻋﺪم اﻋﺘﺮاض ﺻﺤﺎﺑﻪ ﺑﻪ اﺑﻮﺑﮑﺮ، ﺧﻼف ﻋﺎدت و ﻣﻌﺎرض ﺑﺎ ﻋﻘﻞ اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﯿﺶ رو در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر ﻧﻘﺪ ﻣﺒﺎﻧﯽ، روش ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﻧﻘﺪ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ، دﯾﺪﮔﺎه ادﻟﺒﯽ را ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﮐﺸﯿﺪه اﺳﺖ. از اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺮﻣﯽ آﯾﺪ ﮐﻪ دﯾﺪﮔﺎه ادﻟﺒﯽ در اﯾﻦ ﺑﺎره ﻧﺎﺻﺤﯿﺢ ﺑﻮده و ﺧﻼﻓﺖ اﻣﺎم ﻗﻄﻌ ﺑﺎ اﺗﮑﺎ ﺑﻪ ﻗ ﻋﻠﯽ ﺮآن و ﺳﻨﺖ ﯽ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﺎرض ﺑﺎ ﻣﻌﯿﺎر ﻋﻘﻞ ﻧﺒﻮده، ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻘﻞ )ﻣﺴﺘﻨﯿﺮ و ﻣﺴﺘﻘﻞ( و ﺳﯿﺮه ﻋﻘﻼ ﻧﯿﺰ آن را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
خلاصه ماشینی:
"/> چکیده صلاحالدین الادلبی در منهج نقد المتن عند علماء الحدیث النبوی، برخی احادیث منقول از پیامبر اکرم را مورد بررسی قرار داده و با توجه به معیارهای نقد متن احادیث، برخی از این احادیث را «موضوعه» میخواند؛ از آن جمله ذیل معیار عقل، اصل خلافت امام علی را موضوعه و معارض با معیار عقل (مستنیر) میداند.
او واقعۀ «غدیر خم» را به عنوان واقعۀ حتمی که در آن ولایت امام علی همگانی شده، نمیپذیرد و این را ادعای شیعه در این باره میداند<FootNote No="40" Text=" «ادعی الشیعه ان النبی اخذ بید علی بن أبیطالب ـ رضی الله عنه ـ بمحضر من الصحابۀ کلهم و هم راجعون من حجۀ الوداع فاقامه بینهم حتی عرفه الجمیع، ثم قال: هذا وصی و أخی و الخلیفه من بعدی فاسمعوا له و أطیعوا » (ادلبی، 1403ق: 310).
در منابع اهلسنت، این روایت از پیامبر اکرم دربارۀ ولایت امام علی نقل شده است: « إن علیا منی و أنا منه و هو ولی کل مؤمن بعدی» (حاکم نیشابوری، بیتا، 3: 110).
<FootNote No="44" Text=" ادلبی روایت مشابه روایت مزبور را «جعلی» و ساختۀ جاعلان حدیث در تقویت خلافت امام علی میداند، در صورتی که این روایت در کتب معتبر اهلسنت نقل شده، نه در الموضوعات و الواهیات.
Examination of the Viewpoint of Salah ul-Din al-Edlebi on Imam 'Ali's Caliphate Alireza Tabibi<FootNote No="62" Text=" Assistant professor of Arak Qur'an and Hadith University (the responsible author);email: a-tabibi@araku.