چکیده:
بروز سوانح طبیعی از قبیل زلزله موضوعی جهانی است که عدم آمادگی در این زمینه میتواند منجر به خسارات فراوانی شود. در این بین سرمایه اجتماعی با پیوند افراد، گروهها و فراهم آوردن امکان مشارکت مردم در اقدامات جمعی از عوامل تأثیرگذار در میزان آمادگی جوامع در برابر زلزله به شمار میرود. پژوهش حاضر با ماهیت توسعهای – کاربردی و روش توصیفی – تحلیلی با بهرهگیری از روشهای کمی و آماری به بررسی نقش سرمایه اجتماعی در آمادگی شهروندان قبل از وقوع زلزله در شهر کرمان پرداختهاست. دادههای مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانهای و بررسی میدانی در سطح خانوار گردآوری شده است. جامعه آماری خانوارهای شهر کرمان است که حجم نمونه طبق فرمول کوکران معادل ۳۵۰ خانوار برآورد شدهاست. پس از گردآوری دادهها، تحلیل تفاوت در میزان برخورداری از سرمایه اجتماعی با آزمونهای تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی و همبستگی بین میزان سرمایه اجتماعی و پایگاه اقتصادی– اجتماعی خانوارها با همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاست. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین مناطق به لحاظ برخورداری از مؤلفههای سرمایه اجتماعی با مقدار F برابر 956/5 تفاوت وجود دارد که منطقه چهار با میانگین 66/22، کمترین و منطقه دو با میانگین 73/26، بیشترین میزان سرمایه اجتماعی را دارند. اما این مقدار سرمایه اجتماعی در سطح پایین برآورد شدهاست. به طوری که میانگین سرمایه اجتماعی کل خانوارهای نمونه برابر با 60/24 در مقیاس 10 تا 46 است که این مقدار در مقایسه با میانگین نظری سرمایه اجتماعی (Mean= 30)، در سطح پایین میباشد، از طرفی بین میزان برخورداری خانوارها از سرمایه اجتماعی با سطح پایگاه اقتصادی – اجتماعی آنها در سطح معناداری (000/0) و مقدار ضریب پیرسون ، ̽ ̽ 190/0، همبستگی معنیداری وجود دارد. یعنی هر چه بر سرمایه اجتماعی جوامع افزوده شود مدیریت سوانح طبیعی و آمادگی افراد نیز در حد مطلوبتری خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
در واقع سرمایه اجتماعی به عنوان یک کالای 1 Gay Garcia 2 Niang 3 Dossou & Glehouenou- Dossou 4 Biles & Cobos 5 Ltgen 6 Cannon and Muller-Mahn 7 Basabe 8 Muttarak & Potisiri عمومی و دارایی جمعی مطرح است که در دوره زمانی بلندمدت انباشته میشود، کارایی را از طریق تسهیل هماهنگی در اقدامات بهبود میبخشد، ظرفیت های افراد و گروه ها را برای دستیابی به اهداف نهایی تسهیل میکند (خان ، ٢٠١١: ١١).
1 Key 2 Hazelton 3 Shaw 4 Koh & Cadigan 5 Saswata & Jayant 6 Norris 7 Aldrich & Meyer 8 Bhandari 9 Dynes باتوجه به مطالعات انجام شده و نتایج حاصل از پژوهش های پیشین که همه حاکی از با اهمیت بودن نقش سرمایه اجتماعی در آمادگی افراد قبل از وقوع سوانح از جمله زلزله و با عنایت به اینکه علیرغم زلزله خیز بودن محدوده مطالعاتی، تاکنون هیچ گونه مطالعه ای در زمینه بررسی نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت سوانح طبیعی انجام نشده است ، این پژوهش با استفاده از مؤلفه های سرمایه اجتماعی و جایگاه آمادگی در چرخه مدیریت سوانح (شکل ٢)، در راستای اهداف مورد نظر در شهر کرمان صورت گرفته است .
(2011): The Role of Social Capital to Access Rural Credit: A Case Study: Hue Province- Vietnam, Department of Urban and Rural Development, Swedish University of Agricultural Sciences, MSc Thesis No. 56, http:// stud.