چکیده:
با افزایش آلودگی هوا ناشی از حمل و نقل و صنعت، فضاهای سبز و عرصههای طبیعی مورد توجه ساکنان شهرهای بزرگ قرار گرفته است. انسان امروزی برای داشتن فرصت تفکر و دوری از دغدغهها و مسائل شهرنشینی ناگزیر به پناه بردن به محیط های سبز طراحی شده در فضاهای شهری است. عدم رعایت اصول طراحی فضاهای سبز شهری موجب شده تا طراحان شهری در جذب ساکنین شهرها به این فضاها و جلب رضایت آنان تا حدود زیادی ناموفق باشند. توجه به این اصول میتواند از طریق تقویت ادراکات حسی استفاده کنندگان فضاهای شهری، موجب تقویت بار معنایی فضا و ایجاد خاطره در ذهن کاربران فضاهای شهری شود. هدف پژوهش دستیابی به اصول طراحی فضای سبز که در ارتقاء کیفیت فضای شهری تأثیرگذار هستند، میباشد. در این پژوهش نخست دیدگاهها و نظریههای صاحب نظران حوزه معماری و طراحی شهری در خصوص طراحی فضای سبز و کیفیت فضاهای شهری مورد بررسی قرار گرفته است. روش مورد استفاده در پژوهش روش دلفی بوده و پس از ارزیابی و امتیازبندی مؤلفهها و زیر معیارهای آنان توسط متخصصین، از تجزیه و تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و بطور همزمان تحلیل به روش AHP، جمع بندی انجام شده است. بر اساس یافتههای تحقیق، از میان اصول طراحی فضای سبز، مؤلفههای احساسی با میزان 06/3 بیشترین تأثیر را در ارتقاء کیفیت فضای محدوده مورد مطالعه یعنی پیاده رو ضلع شرقی پارک آزادی در شهر شیراز داشته است.
خلاصه ماشینی:
سؤالات و فرضیه های اصلی این پژوهش به شرح زیر مطرح شده است : اصول طراحی فضای سبز که بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری موثرند کدامند؟ اصــول طراحــی فضــای ســبز چگونــه مــیتواننــد بــر ارتقــاء کیفیــت فضــای مــورد مطالعــه در ایــن پــژوهش ، تأثیرگذار باشند؟ به نظر میرسد اصـول مـؤثر طراحـی فضـای سـبز در ارتقـاء کیفیـت فضـاهای شـهری شـامل برخـی مؤلفـه هـا از جمله مؤلفه های عملکردی و زیبایی شناسی مؤثر باشند.
(رجوع شود به تصویر صفحه) مؤلفه های طراحی فضای سبز تأثیرگذار در ارتقاء کیفیت محیطی : بــا توجــه بــه مبــانی نظــری و شــناخت و بررســی مؤلفــه هــای کیفیــت محیطــی و اصــول طراحــی فضــای ســبز در فضـاهای شـهری مـی تـوان بـه مؤلفـه هـایی کـه در ایـن دو حـوزه مشـترک هسـتند دسـت یافـت .
در نهایـت بـا مشـخص شـدن اصـول طراحـی فضـای سـبز کـه بیشــترین تــاثیر را در ارتقــای کیفیــت محــیط در فضــای شــهری دارنــد، پیشــنهاداتی بــرای ارتقــاء کیفیــت محــدوده مــورد مطالعه با استفاده از اصول مشخص شده درنتیجه پژوهش برای نمونه موردی تحقیق ارائه گردیده است .
همچنـین در جــدول ٣، میـانگین داده هـا نشـان مــیدهــد در بـین شـاخص هــای مؤلفـه احساســی، انعطـاف پـذیری بیشترین اولویت را بـه بـه منظـور بـالابردن ضـریب اطمینـان تجزیـه و تحلیـل داده هـا، همزمـان بـا اسـتفاده از روش AHP مؤلفه های اصلی و زیر معیارهای آن ها، بـدون اولویـت دهـی بـه مؤلفـه برتـر اصـلی، رتبـه بنـدی و امتیـازدهی شـدند کـه در جدول شماره ٤، نتایج نهایی اولویت بندی ٢٠ زیرمعیار این پژوهش مشخص گردیده است .