چکیده:
هدف: هدف از این پژوهش تعیین اثر بخشی طرحواره درمانی گروهی بر باورهای فراشناختی و کاهش دوز متادون در مردان تحت درمان با داروی نگهدارنده ی متادون (شربت متادون) بود.
روش: این پژوهش شبه آزمایشی، با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری شامل مردانی بود که در بهار 1396، جهت درمان وابستگی مواد به کلینیک های ترک اعتیاد واقع در شهر اصفهان مراجعه کرده بودند. یک مرکز به صورت در دسترس انتخاب، و بر اساس نمونه گیری هدفمند 30 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارش شدند. گروه آزمایش 10 جلسه ی هفتگی 90 دقیقه ای طرحواره درمانی دریافت کردند. پرسش نامه ی فراشناخت ولز پیش از آغاز درمان و پس از آن اجرا شد و دوز متادون (سی سی)، نیز قبل و بعد از درمان ثبت گردید.
یافته ها: داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج مبین تاثیر طرحواره درمانی گروهی در 5 بعد باور های فراشناختی، شامل باورهای مثبت در مورد نگرانی، باور های منفی درمورد کنترل پذیری افکار و نگرانی، عدم اطمینان شناختی، نیاز به کنترل افکار و خودآگاهی شناختی و همچنین کاهش دوز متادون (0.001>p) بود.
نتیجه گیری: طرحواره درمانی گروهی شیوه ی مناسبی جهت تعدیل ابعاد باورهای فراشناختی و کاهش دوز متادون در مردان تحت درمان با نگهدارنده ی متادون می باشد.
Objective: The purpose of the current study was to investigate the effectiveness of group schema therapy in metacognitive beliefs and methadone dose in men treated with methadone maintenance medication.
Method: A quasi-experimental research design، including pre-test and post-test and control group was used for the conduct of this study. The statistical population of this study included all the men who had referred to the addiction treatment clinics of Isfahan city in Spring 2017 for addiction treatment. For sampling، one addiction treatment clinic was selected via convenience sampling method; then، 30 participants were selected from this center based on purposive sampling and entry criteria. The participants were randomly assigned to two experimental and control groups. The experimental group received 10 weekly 90-minute sessions of schema therapy. Wells Metacognitions Questionnaire was administered to the participants before and after the treatment and methadone dose was also recorded before and after the treatment.
Results: The obtained data were analyzed through multivariate covariance in SPSS23. The results showed that group schema therapy had a significant effect on 5 dimensions of metacognitive beliefs، i.e.، positive beliefs about anxiety (p=0.000)، negative beliefs about controllability of thoughts and concerns related to anxiety (p=0.000)، cognitive unreliability (p=0.000)، need for thought control (p=0.000)، and cognitive self-awareness (p=0.000)); and methadone dose (p=0.000).
Conclusion: Group schema therapy is an effective method in adjusting metacognitive beliefs and decreasing methadone dose in the men under methadone treatment.
خلاصه ماشینی:
در این راسـتا، در پژوهشـی ارتباط میان مؤلفه های فراشـناختی و اعتیاد در بین افراد وابسته و غیر وابســـته به مواد مورد بررســـی قرار گرفت ، نتایج نشـــان داد که بین دو گروه وابســـته و غیر وابســته به مواد مخدر در عوامل فراشــناختی، تفاوت وجود دارد (ســاعد، یعقوبی، روشــن و سـلطانی، ١٣٨٩).
با توجه به پژوهش های ذکر شـــده ، مشـــاهده میشـــود پژوهشـــی با عنوان تـأثیر طرحواره درمـانی بر روی بـاورهـای فراشـــناختی در افراد تحت درمان با متادون صـــورت نگرفته اســـت .
از این رو هدف از پژوهش حاضـــر بررســـی نقش طرحواره درمانی گروهی بـه عنوان یـک درمـان تلفیقی که خاص افراد با مشـــکلات منش شـــناختی، دیرپای شـخصـیتی و مقاوم به درمان میباشـد؛ بر روی باورهای فراشـناختی به عنوان یک متغیر مؤثر در اعتیاد و کاهش دوز متادون در مردان تحت درمان با داروی نگهدارنده متادون بود.
Garland, Carter, Ropes, & Howard 2.
ســـپس هر دو گروه وارد مرحله ی پیش آزمون شـــده و در این راسـتا پرسـش نامه ی فراشناخت آدرین ولز، در اختیار همه ی شرکت کنندگان قرار داده شد و دوز متـادون مصـــرفی هر کـدام بـا نظارت پزشـــک مرکز و مراجعه به پرونده های درمانی ثبـت گردیـد (بر حســـب ســـی ســـی).
پس از انجـام مرحله ی پیش آزمون ، طرحواره درمانی گروهی برای ١٥ نفر گروه آزمایش ، در ١٠ جلســه ی هفته ای اجرا شــد و گروه گواه نیز طبق روال مرکز، بـه درمـان نگهـدارنـده با متادون و بدون دریافت هیچ گونه درمان روان شـــناختی ادامه دادند.
Dual focus schema therapy for personality disorders and substance dependence: Case study results.