چکیده:
یکی از روش های نوین درمانی که مباحث علمی فراوانی به دنبال داشته، پیوند اعضای بدن انسان است.
ارتباط انسان با اعضای بدن خویش، از مباحثی است که امروزه در حل برخی مسائل مستحدثه بدان توجه
میکنند. حقوقدانان و اخلاقیون دنیا نظریات مختلفی پیرامون رابطه مالی بین دهنده و گیرنده عضو ارائه
کردهاند. دراین پژوهش به بررسی معامله اعضاء بدن انسان در حقوق موضوعه ایران پرداخته ایم و با بررسی
ادله فقهی وحقوقی به این نتیجه رسیدیم که علی رغم وجود اصل آزادی قراردادها، معامله اعضاء بدن به
علت مالیت نداشتن موضوع معامله، مخالفت با نظم عمومی، اخلاق حسنه و عدم مشروعیت موضوع و
جهت صحیح نمی باشد. همچنین عوض قرار گرفتن پول در معامله اعضای بدن، نمی تواند صورت بیع،
جعاله و هبه معوض را به این دسته از معاملات بدهد و بنابر دیدگاه حقوقدانان میتوان مالکیت انسان بر
اعضاء خود و یا حق سلطه وی بر اعضاء خود را پذیرفت. در پاین پیشنهاداتی حقوقی برای این مساله ارائه
شده است
خلاصه ماشینی:
دراين پژوهش به بررسي معامله اعضاء بدن انسان در حقوق موضوعه ايران پرداخته ايم و با بررسي ادله فقهي وحقوقي به اين نتيجه رسيديم که علي رغم وجود اصل آزادي قراردادها، معامله اعضاء بدن به علت ماليت نداشتن موضوع معامله ، مخالفت با نظم عمومي، اخلاق حسنه و عدم مشروعيت موضوع و جهت صحيح نميباشد.
همچنين عوض قرار گرفتن پول در معامله اعضاي بدن ، نميتواند صورت بيع ، جعاله و هبه معوض را به اين دسته از معاملات بدهد و بنابر ديدگاه حقوقدانان ميتوان مالکيت انسان بر اعضاء خود و يا حق سلطه وي بر اعضاء خود را پذيرفت .
آيا قانوني براي خريد و فروش عضو وجود ندارد؟ آيا در کشورهاي ديگر هم خريد و فروش عضو قانوني است ؟ مسألۀ اصلي که در اين تحقيق به تحليل آن پرداخته ميشود، بررسي معامله نسبت به اعضاء بدن انسان ازنظر قوانين کيفري موضوعه ميباشد.
معامله اعضا بدن انسان در پي رشد دانش پزشکي و دست يابي بشر به فن آوري هاي نويني که استفاده از اعضاي بدن را براي نجات جان بيماران لاعلاج و درمان برخي از بيماريها فراهم ساخت ، پرسش هاي فقهي و حقوقياي را در اين حوزه مطرح کرده است که از جمله آن ها ميتوان به ارزش اعضاي بدن انسان اشاره کرد، به طوريکه بررسي وضعيت اعمال حقوقياي مانند خريد و فروش ، هبه ، وصيت نسبت به اعضا و کاربرد آن در جامعه پزشکي نشان دهنده اهميت اين مسئله است (ساجدي و صديقيان ، ١٣٩٤، ص ١).