چکیده:
هدف: در دنیای امروز مسئله تولید در راستای بهره گیری بهینه از امکانات و منابع به منظور ارائه خدمات و تولیدات بیشتر است. مسئله این پژوهش پاسخ به این سوالات است که: آیا در تولید محصولات، ابعادی مانند توجه به جامعه، مشتری، محیط زیست، قدرت خرید مردم، نیازهای واقعی جامعه و... مد نظر قرار می گیرند؟ مولفه های مورد توجه اخلاق اسلامی در حوزه مسائل مربوط به تولید چیست؟ ارتباط این مولفه ها با یکدیگر چگونه است؟ که در نهایت، با هدف طراحی مدل مفهومی «اخلاق اسلامی در تولید» بر اساس آموزه ها و تعالیم دینی یکپارچه سازی شده است.
روش: در طراحی مدل، از رویکرد مدل سازی ساختاری- تفسیری استفاده شده است. پس از استخراج مفاهیم اولیه از متون معتبر دینی همچون: قرآن، نهج البلاغه و دیگر کتب روایی، مولفه های مذکور در ماتریس های مقایسه زوجی به 10 نفر از خبرگان صاحب نظر در دو رشته معارف اسلامی و مدیریت تولید و عملیات که به صورت غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند، ارائه شد.
یافته ها: یافته های پژوهش در قالب مدلی متشکل از ده معیار و در پنج سطح با تعیین ارتباط بین مولفه های مستخرج ارائه شده است.
نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد اگر تعالیم اسلامی در رابطه با تولید درونی شوند، می تواند مبنای مناسبی در اختیار مدیران به منظور تغییر نگرش و رفتارهای اخلاقی آنها در عرصه تولید قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
"مد نظر قرار میگیرند؟ مؤلفههای مورد توجه اخلاق اسلامی در حوزۀ مسائل مربوط به تولید چیست؟ ارتباط این مؤلفهها با یکدیگر چگونه است؟ که در نهایت، با هدف طراحی مدل مفهومی «اخلاق اسلامی در تولید» بر اساس آموزهها و تعالیم دینی یکپارچهسازی شده است.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه تحقیقات اندکی بحث اخلاق را در زمینۀ سیستمهای تولیدی بررسی کرده و محققان مختلف دیدگاههای متفاوتی را در این زمینه ارائه نمودهاند و با توجه به اهمیت توجه به این مسائل در حوزۀ مدیریت راهبردی تولید و عملیات، این پژوهش به دنبال تعیین روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری اصول اخلاقی حاکم از دیدگاه اسلامی بر نظام تولید است.
Abuznaid Budhwar Slack (به تصویر صفحه مراجعه شود) بر اساس آنچه اسلک و همکاران(2010) در کتاب خود بحث کردهاند، مباحثی همچون: مسئولیت اجتماعی سازمان، محیط زیست و توجه به اخلاق، ذیل بحث راهبرد عملیات و در حوزۀ مدیریت عملیات با رویکرد کلان قابل بررسی است که نگارندگان با توجه به این جایگاه، به ارائۀ این بحث، ذیل مدیریت راهبردی تولید و عملیات پرداختهاند.
اقتصاد اسلامی چون دیگر مکاتب اجتماعی، برای تولید نیز اهمیتی خاص قائل است و برای رشد و پیشرفت تولید، دست یافتن به امکانات فزونتر در جهت استقرار جانشینی الهی انسان بر زمین و چیره شدن بر تمامی نعمتها و بهرههای زمینی، تلاش و کوشش کرده، به شیوههای مختلف تولید چنگ میزند؛ با این تفاوت که اسلام بر خلاف دیگر نظامها، هنگامی که مسئلۀ رشد تولید را به عنوان ضرورت اجتماعی طرح میکند، آن را بر اساس چارچوب تمدن انسانی اعلام میکند؛ تمدنی که مطابق با هدفهای کلی جانشینی انسان در زمین باشد.
International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management,Vol. 2, No. 4: 278-88."