چکیده:
در این مطالعه روند تغییرات نقش متغیرهای خودپنداره، نگرش و علاقه به علوم بر پیشبینی عملکرد دانشآموزان پایه هشتم کشور در مطالعات تیمز در سالهای 2003، 2007، 2011 و 2015 بررسی شده است. برای بررسی دادههای 21434 دانشآموز پایه هشتم که در چهار مطالعه ادواری تیمز شرکت داشتند، از تحلیل عاملی تاییدی، اندازههای اثر و مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که در فاصله سالهای 2003 تا 2007 همراه با افزایش متوسط نمره علوم، متوسط خودپنداره علوم و نگرش نسبت به علوم نیز افزایش یافته است. تغییرات نگرش در این دوره بسیار جزئی است. در فاصله سالهای 2007 تا 2011 همراه با افزایش متوسط نمره پیشرفت، متوسط خودپنداره علوم، نگرش و علاقه نسبت به علوم نیز افزایش یافتهاند. در فاصله سالهای 2011 تا 2015 همراه با کاهش متوسط نمره علوم، متوسط خودپنداره علوم و متوسط علاقه به علوم نیز کاهش یافته است، ولی متوسط نگرش نسبت به علوم افزایش یافته است. نتایج SEM نشان میدهد که خودپنداره علوم بهصورت مستقیم و غیرمستقیم عملکرد علوم دانشآموزان را پیشبینی میکند. همچنین، یافتهها نشان داد که نگرش و علاقه به علوم اثر منفی بر عملکرد علوم دارند. بررسی دلایل اثر منفی نگرش و علاقه به علوم بر عملکرد علوم به مطالعات چندجانبه روانشناختی و جامعهشناختی نیاز دارد. از طرفی، ازآنجاکه نگرش متغیر مهمی در یادگیری است، علل همسو نبودن نگرش نسبت به علوم با نمره پیشرفت بهویژه در آزمون 2015 باید موردتوجه و شناسایی قرار گیرد.
خلاصه ماشینی:
روند تغییرات و نقش عوامل نگرش ، علاقه و خودپندارة علوم دانش آموزان پایۀ هشتم بر پیش بینی عملکرد علوم بر مبنای مطالعات تیمز مژگان جعفری علیرضا کیامنش عبدالعظیم کریمی چکیده در این مطالعه روند تغییرات نقش متغیرهای خودپنداره ، نگرش و علاقه به علوم بر پیش بینی عملکرد دانش آموزان پایۀ هشتم کشور در مطالعات تیمز در سال های ٢٠٠٣، ٢٠٠٧، ٢٠١١ و ٢٠١٥ بررسی شده است .
لذا، این مقاله درصدد مطالعۀ تغییرات متغیرهای خودپنداره ، نگرش و علاقه بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس علوم در طول چهار دورة اجرای تیمز است .
بررسی روند تغییرات متوسط عملکرد علوم ، خودپندارة علوم ، نگرش و علاقه به درس علوم در دانش آموزان پایۀ هشتم در چهار مطالعۀ مختلف تیمز (٢٠٠٣، ٢٠٠٧، ٢٠١١، ٢٠١٥)؛ ٢.
روند تغییر میانگین مقیاس های خودپندارة علوم ، نگرش و علاقه به علوم دانش آموزان پایۀ هشتم در جدول ٢ و نمودار ٢ نشان داده شده است : (به تصویر صفحه مراجعه شود) نمودار ١.
تأثیر نگرش به علوم (SAT) هم زمان با علاقه به علوم (SAF) و خودپندارة علوم (SSC) بر پیشرفت علوم (science achievement) دانش آموزان پایۀ هشتم بررسی شده است .
ضرایب رگرسیون ارتباطات بین خودپندارة علوم ، نگرش به علوم ، علاقه به علوم و متوسط پیشرفت علوم در تیمز ٢٠١٥ با توجه به مدل ساختاری ارائه شده در دورة ٢٠١٥، مشاهده میشود که الگوی این دوره ازنظر ارتباطات مستقیم و غیرمستقیم مشابه الگوهای ٢٠٠٧ و ٢٠١١ است .
TIMSS & PIRLS International Study Center, Lynch School of Education, Boston College.