چکیده:
فرایند تربیت انسان شامل حیطهها و ساحتهای متعدد وجود فردی و اجتماعی انسان میشود. پیامبران علیهم السلام در انجام رسالت خود، از ابزارهای گوناگونی برای برانگیختن مردم به سوی بعضی از کارها و اجتناب دادن آنان از برخی دیگر بهره بردهاند. اگر آنان به یک نظام انگیزشی کارامد و موثر تمسک نمیجستند، تعالیمشان بیثمر بود. پیامبران علیهم السلام دربارة پیامدهای رفتارها به مردم هشدار دادهاند که ممکن است در این دنیا یا در آخرت به وقوع بپیوندد.
در این پژوهش، مفهوم تقویت با رویکردی کیفی و با روش «تحلیل منطقی» در رفتارگرایی و قرآن مطمحنظر قرار گرفته است. مفهوم «تقویت» در قرآن با توجه به انسانشناسی، که از قرآن کریم استفاده میشود، تحقق مییابد. «تقویت» در این منظر، شامل جنبة مادی (جسمانی) و معنوی (روحانی) با اولویت بعد روحانی انسان و همسو با اختیار و فطرت انسانی و در جهت کمال حقیقی فرد میشود.
خلاصه ماشینی:
"بر اساس این ویژگی، تقویت رفتار باید همسو و همراه با فطرت انسانی و در تمام نواحی آن، یعنی دانش، گرایش و ارزش صورت گیرد تا انسان را به کمال حقیقی و واقعی خود رهنمون سازد.
ه) لذتجویی و سعادتطلبی با بررسی آیات قرآن کریم در ارتباط با لذت و سعادت انسان، برای ارائة دیدگاه قرآن درمییابیم که قرآن کریم نهتنها این میل طبیعی انسان را انکار نمیکند، بلکه یک سلسله از تعالیم خود را بر آن مبتنی میکند؛ یعنی وقتی انسان را به پیروی از دستورهای خدا تشویق میکند، وعده میدهد که اگر این راه را بپیمایید به لذت و سعادت میرسید، و نیز کسانی را که از این راه سرپیچی میکنند به دوری از لذات و ورود به عذاب و درد و بدبختی، تهدید میکند.
بر اساس دیدگاه اسلامی، پس از بررسی ارزشها و ضد ارزشهای انسانی، ماهیت اساسی انسان، ابعاد روحی، نیروهای مثبت و منفی و توانایی های درونی وی، این نتیجه به دست میآید که رفتار آدمی هر لحظه تحت تأثیر نیروهای مثبت و منفی است و به هر میزان که ارزشهای انسانی در او تقویت شده باشد و ویژگیهای انسان رشد یافته و کامل اسلامی بر او حاکم باشد و در جهت قرب الهی گام بردارد، به همان میزان نیز انگیزهها و جاذبههای معنوی در او کارساز خواهد بود، و به عکس، به هر قدر نیروها و ارزشهای منفی بر وجود او حاکم باشد، رفتار او توسط انگیزههای پست شکل میگیرد."