چکیده:
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ریتم شبانهروزی و تغییرپذیری تمرین بر تحکیم مبتنی بر ارتقای حافظة حرکتی آشکار بود. 40 شرکتکنندة راستدست رشتة تربیتبدنی در این پژوهش شرکت کردند. شرکتکنندگان با توجه به تیپ شبانهروزی خود به چهار گروه مختلف تقسیمبندی شدند. مرحلة اکتساب شامل نُه بلوک دهکوششی بود که گروههای ثابت از فاصلة 6/2 متر و گروههای متغیر بهطور تصادفی از فواصل 2/3 و 6/2، 2 متر به تمرین مهارت هدفگیری با دست پرداختند. آزمون یادداری با ثبت امتیازات 30 کوشش (سه بلوک دهکوششی) پرتاب مهارت هدفگیری با دست از فاصلۀ 6/2 متر در سه مرحله (یادداری فوری، یادداری تأخیری صبح، یادداری تأخیری عصر) اجرا شد. برای تحلیل دادهها از روش آماری تحلیل واریانس دوراهه با اندازههای تکراری و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد بهترین عملکرد را گروه تمرین ثابت صبح در آزمون یادداری صبح و گروه تمرین ثابت عصر در آزمون یادداری عصر دارد. بهطورکلی میتوان نتیجه گرفت بیشترین تحکیم مبتنی بر ارتقا در فاصلۀ تمرینآسایی 24 ساعت در گروههای تمرین ثابت اتفاق میافتد و قرارگرفتن خواب شبانه در این فاصلۀ تمرینآسایی منجر به تسهیل تحکیم حافظة حرکتی آشکار میشود؛ ازاینرو، تمرین ثابت در مقایسه با تمرین متغیر و فاصلۀ تمرینآسایی 24 ساعت، بهترین فاصله برای تحکیم مبتنی بر ارتقای حافظة حرکتی آشکار است.
خلاصه ماشینی:
سانتوس<FootNote No="110" Text="Santos"/> و همکاران (2014) نیز پژوهشی با عنوان «تداخل زمینهای وابسته به مقدار فاصلة بین جلسة اکتساب و آزمون یادداری» به این نتیجه رسیدند که گروه تمرین تصادفی (24 ساعت) نسبت به گروه تمرین مسدود (24 ساعت) عملکرد بهتر و تحکیم حافظة قویتری دارد؛ اما تفاوتی میان دیگر گروههای تمرین تصادفی و مسدود مشاهده نشد (3).
دبارنوت<FootNote No="113" Text="Debarnot"/> و همکاران (2015) در پژوهشی به بررسی تأثیر ریتم شبانهروزی و تغییرپذیری تمرین بر تحکیم حافظه پرداختند؛ در این پژوهش، شرکتکنندگان در جلسات تمرینی خود با وجود تغییرپذیری تمرین، به تصویرسازی ثابت و متغیر مهارت نیز پرداختند.
با توجه به اینکه سطح معناداری مقدار محاسبهشدة کرویت موچلی بزرگتر از 05/0 بود، دادهها مفروض همگنی کواریانسها و برابری ماتریس واریانس ـ کوواریانس بینگروهی را زیر سؤال نبردهاند و میتوان از آزمون تحلیل واریانس دوراهة 2 (ریتم شبانهروزی) × 2 (تغییرپذیری تمرین) × 2 (مراحل ارزیابی) با تکرار روی عامل آخر برای هریک از آزمونهای یادداری فوری، تأخیری در صبح و تأخیری در عصر استفاده کرد.
نتایج آزمون تحلیل واریانس دوراهه با اندازههای تکراری برای مقایسة آزمونهای یادداری تأخیری صبح و عصر در گروههای آزمایشی بر اساس تغییرپذیری تمرین و ریتم شبانهروزی با توجه به جدول شمارة چهار نشان داد تفاوت معناداری در اثر اصلی گروههای ثابت و متغیر در مقایسۀ آزمونهای یادداری تأخیری صبح و عصر وجود ندارد.
The Effect of Circadian Rhythms and Variability of Physical Practice on the Enhancement based Consolidation Process in Explicit Motor Memory<FootNote No="130" Text="Corresponding Author Email: vkashani@semnan.