چکیده:
با توجه به اینکه ناصر خسرو شاعری شیعی مذهب بوده و بعنوان یک مبلّغ سطح بالای مذهبی، ماموریت تبلیغ مذهب خود را داشت، بیان فضایل خاندان پیامبر (ص) به ویژه امام علی (ع) و ابراز محبّت و ارادت به آنها و دفاع از حقّ آنان و نکوهش مخالفان و دشمنان اهل بیت (ع) از ویژگیهای برجسته و مهمّ سبکی شعر اوست که در دهها قصیده او این مطالب انعکاس یافته است .
ناصر خسرو در زمانهای که حکومت در دست ترکان سنّی مذهب متعصّب بود، با شجاعت و صراحت و به خطر افکندن جان خود، به ابراز عقیده و تبلیغ مذهب خود پرداخت و با بیان دلایلی چون : الهی بودن کار نبوّت و امامت ،تصریح و تنصیص پیامبر(ص) به ولایت امام علی(ع) در غدیر خم، وجود احادیث متعدّدی از پیامبر(ص) در باره امام علی(ع) وآیاتی از قرآن در شان آن حضرت، قرابت و نزدیکی حضرت علی(ع) با پیامبر اسلام(ص)، فضایل بیشمار امیرالمومنین(ع) واصلحیّت و اولویّت آن حضرت، و تخطئه منکران و مخالفان به دلیل: عهد شکنی، زیر پا نهادن فرمان خدا و رسول، کنار گذاستن فرد اصلح و برگزیده خدا و رسول به خاطر جهالت و حسادت و بهانه کردن کم سنّ و سالی علی(ع) و... از تشیّع و ولایت علی(ع) دفاع کرده است و از آنجایی که شاعر و متکلّم زبردستی بوده، دفاعیات و استدلالات او جالب و شنیدنی است.
As Naser Khosro was a shiite poet and a great missionary of his religion , his important style poet features are telling virtues of the prophet s family, specially Imam Ali ( p , b , u , h ) , expressing his love and derotion toward them , defending their rights and blaming the opponents and enemies of the prophet s family and all of these matters are reflected in a lot of his elegies. When the power was in the hand of prejudiced Sunnitc Turkish , Naser Khosro preached his religion bravely and frankly and endangered his lif several times and with giving reasons like , being Godly the prophetic and Imamate mission , stipulating Imam Ali s Velayat by the prophet in Ghadir Khom , the prophet s Several traditions about Imam Ali and verses of holy Koran in his dignity , the relationship of Imam Ali between and the and the prophet of Islam , the countless virtues of Amir- al-momenin and the superiority of that Hazrat and the also with offending against opponents for their perjury , and their opposition to Allah s and prophet s order , putting away the best person and the selected of God prophet for their ignorance and jealous and pretending to this point that he is not old enough , … . has defended shiite and Velayat Imam Ali and as he was a great poet and a master speaker , his reasonings and defences are interesting to listen .
خلاصه ماشینی:
همچنین ناصر خسرو در قصیدٔە شمارٔە ۴۶، به ماجرای غدیر و خطبۀ پیامبر (ص ) در آن روز و گـرفتن دست حضرت علی (ع ) و جانشین خود قرار دادن وی اشاره میکند و به مخاطـب خـود از اهـل سـنت میگوید : اگر به این ماجرا اقـرار داری، بایـد علـی و حسـن و حسـین امـام تـو باشـد کـه از علـم الهـی برخوردارند و سخنانشان در حکم آب حیات است که جاودانگی میبخشـد؛ و اگـر از سـر جهـل ، منکـر وصیت پیامبر(ص ) هستی پس نباید بعد از پیامبر(ص ) برای خودت سفیر و وصی داشته باشی: در راه دین حق تو به رای کسی مرو بنگر که کو را ز رهبری نه صغیرست و نه کبیر روزی خلق را بـه کـه داد و چگونـه گفـت دسـت علـی که خطبه کرد نبی بر سر غدیر گـر دسـت او گرفــــــــت و بــــــــدو داد جــــــــای خــــــــویش گرفت تو جز دست او مگیر حیدر امـام تسـت و ای ناصــــبی اگــــر تــــو مقــــری بــــدین ســــخن شـــــــــــــــبر وانگهـــــــــــــــی شـــــــــــــــبیر ور منکری وصیت او را به جهـل خـویش علـم پــس خــود پــس از رســول نبایــد تــو را ســفیر علــــی نــــه قــــال و مقــــال اســــت عــــن فــــلان بـــل علـــم او چـــو در یتیمســـت بـــی نظیـــر آب حیـــــات زیـــــر ســـــخنهای خـــــوب اوســـــت آب حیــــــات را بخــــــور و جــــــاودان ممیــــــر ( دیوان ناصر خسرو : ۱۰۵ ) فیاض لاهیجی نیز در جواب منکران وصیت پیامبر(ص ) میگویـد: « معلـوم و مقطـوع ː بـه از سـیرت و عادت نبی(ص ) است که در ادنی غیبتی از مدینه ترک اسـتخلاف نکـردی و همچنـین بیـان أدنـی مـا یحتاج الیه را ، من الفرائض و السنن و الآداب ، اهمال ننمودی ، و نیز معلوم است از حال او(ص ) که بـر امت خود مهربانتر و مشفقتر از پدر مهربان بود بر اولادش ، و معلوم است از عادت پـدران کـه در حـین وفات ترک وصیت به جهت اولاد خود نکنند و تعین من یقیم بامورهم کنند.