چکیده:
رشد سریع شهری درکشورهای روبه توسعه، مشکلات اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی فراوانی را پدیدآورده است. شهر سبز، از رویکردهای نو و برخاسته از مفاهیم توسعه پایدار است که از آن می توان به منظور ارتقای کیفیت محیط زیست و توسعه پایدار شهری بهره برد. هدف این پژوهش ارتقاء پایداری مناطق کلانشهر تهران است تا با شناسایی و ارزیابی وضعیت کمی مولفه های سازنده این مناطق، علاوه بر شناسایی شاخص های شهر سبز، و بررسی مناطق با توجه به شاخصهای منتخب پژوهش، به اولویت بندی مناطقی که در تطابق بیشتری با شاخصهای شهر سبز قرار دارند بپردازد. این پژوهش از نظر نوع جزو تحقیقات کاربردی از نظر روش توصیفی و تحلیلی می باشد.
شیوه جمع آوری اطلاعات و کسب داده ها از سازمانها و نهادهای مربوط بوده است. به منظور ارزیابی نهایی و تحلیل داده ها از دو روش استفاده شده است که از روش آنتروپی برای وزن دهی و روش ویکور برای رتبه بندی مناطق و با استفاده از ضریب ویکور نقشه نهایی به دست آمده است. نتایج روش اول ویکور فازی نشان میدهد که مناطق 4، با ضریب 1 در رتبه اول و در شرایط مطلوبی قرار دارد و مناطق 11، با ضریب 278/0 در وضعیت نامطلوبی قرار گرفته است. نتایج روش اول و دوم هر دو نمایانگر این است که منطقه 4، به عنوان سبزترین منطقه کلانشهر تهران می باشد. و مناطق 4، 22، 1 از مطلوبیت و پایداری بیشتری برخودار هستند.
خلاصه ماشینی:
یافتن روشهای برای ایجاد تعادل بین ابعاد زیست محیطی ، اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی و فعالیت های جامعه از موضوعات توسعه پایدار و شهر سبز است که مستلزم نگرشی یکپارچه به این کلانشهر و انطباق توسعه بر ویژگی های اقلیمی و بومی و به کارگیری شاخص های کمی که امکان مقایسه وضعیت مناطق شهر تهران را فراهم می سازد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس روش دوم همانطور که در شکل ، مشاهده می کنید نتایج مشابهی به دست آمده است منطقه ٤ با کسب رتبه ١ در شاخص های سواد، حمل و نقل عمومی ، شبکه آبرسانی ، بازیافت ، مصرف برق، گاز و غیره درصدر مناطق قرا گرفته است .
با بدست آمدن نتایج هر دو روش در جدول شماره ١، منطقه ٤ با بیشترین میزان انطباق در شاخص های شهرسبز که شامل (میزان فضای سبز به ازای هر نفر، بیشترین افراد باسواد، از بیشترین میزان استفاده از شبکه حمل ونقل عمومی ، طول شبکه اتوبوسرانی ، از بیشترین مصرف برق، آب بهسازی شده، از بیشترین شبکه آبرسانی ، بازیافت ) رتبه یک را کسب نموده است .
در این پژوهش با توجه به مشکلات زیست محیطی کلانشهر تهران، مناطق ٢٢ گانه را در جهت رسیدن به پایداری شهری براساس شاخص های شهر سبز مورد بررسی قرار می دهیم .
منطقه ٤ به دلیل بیشترین افراد باسواد، بیشترین میزان استفاده از شبکه حمل ونقل عمومی و بیشترین مصرف برق نسبت به دیگر مناطق شهر تهران با ضریب یک در رتبه اول و با رنگ سبز مشخص است .