چکیده:
خوشنویسی هنری است که در غیاب تمثالگری» به یهودیت و اسلام راه یافت و به
ابزاری برای اظهار کلام آلاهی تبدیل شد. این تحقیق عوامل پارورکننده این هنر را
میکاود و کارکردهای آن را در پیشبرد آموزههای دینی بررسی میکند. یافتههای روش
توصیفی تطبیقی و رویکرد پدیدارشناسانه نشان میدهد که اقتداکردن خوشنویسان به
فعل آلاهی در نگارش کلام مقدس و اشتیاق وافر کاتبان به آشکارسازی زیبایی و اعجاز
نهفته در آن» خوشنویسی را از زیبانگاری محض»ء به هنر قدسی ارتقا داد. ریاضت
سرمشقنویسی» سلوک معنوی و آداب تطهیر خوشنویس و امانتداری در استنساخ» اثر
نگارنده را به نوعی تفسیر متن مقدس تبدیل کرد که آیمان مخاطب را تقویت میکند.
زمینههای تاریخی» آموزههای مشترک و همانندیهای خطوط عبری و عربی باعث
بهوجودآمدن سبکهایی مشابه در خوشنویسی یهودی و اسلامی بود. همجواری
تاریخی و تشابه در آبزار» همراه با مصارف و اهداف مشابهء به دستاورهایی همسان از
هنر خوشنویسی منجر شد. آلبته برخلاف مسلمانان» دقت در نگارش صحیح کلمات و
نمایش تقدس محض برای کاتبان عبری به مراتب مهمتر از زیبانگاری است.
خلاصه ماشینی:
جایگاه هنر خوش نویسی در نگارش متون مقدس اسلامی و یهودی * علیرضا ابراهیم ** محمدتقی خادمینژاد چکیده خوش نویسی هنری است که در غیاب تمثالگری، به یهودیت و اسـلام راه یافـت و بـه ابزاری برای اظهار کلام الاهی تبدیل شد.
پیشینه تحقیق در این زمینه دو دسته نوشتار را می تـوان نـام بـرد: نخسـت ، آثـاری کـه بـر تطبیـق خوش نویسی یهـودی و اسـلامی متمرکـز اسـت و دیگـر، آنهـا کـه بـه خـوش نویسـی در یکــی از دو ســنت دینــی اختصــاص دارد.
از ایـن رو، همان گونه که در کتاب مقدس عبری فرمان هایی برای آراستن معبد صـادر شـده اسـت ، کلام الاهی نیز باید با بهترین و زیباترین صورت ممکن نوشته شود تا امر الاهی اجابـت شـود و معـانی متعـالی کلمـات خداونـد هرچـه جـذاب تـر و قدرتمنـدتر تجلـی یابـد (dorim.
تفاوت رسم الخط و البته ، حساسیت و نظارت کمتـری کـه بـر شـماری از آثـار خـوش نویسـی اسلامی روا داشته اند، تا اندازه ای دقت نگارشی قرآن را نسـبت بـه تـورات کـاهش داده است ، به این معنا که قرآن خوش نویسیشده ، بیشتر اثری هنری محسـوب مـی شـود تـا متنی برای مراجعات دائمی و روزمره .
این هنر در پیوندی که با دیگر فنون ، همچون معماری محراب ، برگزار کرده ، باعث رونق آنها نیز شده است (کونل ، ۱۳۷۴: ۶۹؛ نصر، ۱۳۸۶: ۹) و کمتر هنری را می توان در جهان اسلام دید که بعضـا و در مقاطعی با خوش نویسی ارتباط نیافته باشد.
لذا التزام و احترام یهودیان برای خوش نویسی متن مقدس بیشتر است .