چکیده:
با عنایت به دیدگاه انتقادی در حوزه ارتباطات و رسانه، رسانهها از چنان قدرتی برخوردارند که میتوانند محتوای منتشره را تحت تأثیر خاستگاه فرهنگی و هویتی خود قرار دهند. این نشانگر قدرت رسانهها در تغییرات فرهنگی و بخصوص تأثیر بر هویت افراد و جوامع میباشد. پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات، ظهور شبکههای اجتماعی و به تبع آن امکان تعامل کاربران با سرعت بالا، سبب تأثیرگذاری دوچندان بر فرهنگ و هویت شده است. در چنین شرایطی آیا میتوان از شبکههای اجتماعی به عنوان ابزاری برای تقویت هویت ملی جوانان به عنوان طیفی که بیش از دیگران با فناوریهای نوین مأنوس میشوند استفاده نمود؟ برای پاسخ به این سئوال تلاش شد برای استفاده از ظرفیتهای شبکههای اجتماعی در تقویت هویت ملی جوانان طی مدلی ارائه گردد. برای این منظور و با استفاده از روش نظریه برخاسته از دادهها، تعداد 13 مصاحبه با مطلعان این حوزه شامل صاحبنظران و اساتید دانشگاهی، سیاستگذاران و فعالین در حوزه شبکه اجتماعی و هویت ملی و استفادهکنندگان از شبکههای اجتماعی داخلی ترتیب داده شد و در نهایت 26 مقوله استخراج گردید. محور اصلی پژوهش یکپارچهسازی هویت ملی مجازی و واقعی و شبکه اجتماعی به عنوان ابزار تقویت هویت ملی معرفی گردید. برای این منظور چهار راهبرد ارائه گردید.
خلاصه ماشینی:
٢. پيشينه پژوهش بـا توجـه بـه نتايـج مطالعـات صـورت پذيرفتـه پيشـين و ماهيـت تعاملـي ايجـاد شـده و بـروز پديــده توليــد ـ مصرفکننــده ١ميبايســت پژوهشــي ژرف در ايــن حــوزه صــورت بگيــرد تـا از يـک طـرف تأثيـرات شـبکه هاي اجتماعـي بـر ابعـاد هويـت ملـي شناسـايي شـده و از طـرف ديگـر درخصـوص بهرهگيـري از فرصت هـا وکاسـتن از تهديدهـا اقـدام نمـود.
شــري تــرکل ١ ازجملــه نظريه پردازانــي اســت کــه بــا ايــن رويکـرد بـه هويـت در شـبکه اجتماعـي مجـازي مينگـرد، تـرکل فضـاي مجـازي را بـه علـت ويژگيهــاي خــاص آن از جملــه امــکان گمنامــي و حــذف نشــانه هاي فيزيکــي کــه بــه خــود کاربـر اجـازه ميدهـد بـه آسـاني نقش هـاي متعـدد و متفاوتـي را در زمانهـاي مختلـف و بـا تنظيمـات مختلـف مـورد دلخـواه و پسـند خـود بـازيکنـد، بـه عنـوان فضايـي رهاييبخـش يــاد ميکنــد (ذکايــي و خطيبــي، ١٣٨۵: ١٢۶).
در ايـن پژوهـش به منظـور شـناخت ظرفيت هـاي شـبکه اجتماعـي بـراي تقويـت هويـت ملـي ابتـدا بـا اسـتفاده از روش مطالعـاتکتابخانـه اي بـه جمـع آوري اطلاعـات و تجزيـه و تحليـل آن پرداختــه و چــون نظريــه روشــني در ايــن خصــوص تاکنــون ارائــه نشــده اســت بــا روش نظريـه برخاسـته از دادههـا (رويکـرد اشـتراوس وکوربيـن ١) و نمونه گيـري قضاوتـي هدفمنـد و مصاحبـه نيمـه سـاختاريافته بـا متخصصـان و صاحبنظـران وکدگذاريهـاي بـاز، محـوري و انتخابــي، مــدل را اســتخراج کــرده و ارائــه ميکنيــم .
در ايـن بخـش بـا توجـه بـه مقولـه محـوري پژوهـش و بـاکنـار هـم قـرار دادن و چيدمـان ديگـر مقوله هـا روايتـي از تقويـت هويـت ملـي بــا اســتفاده از ظرفيت هــاي شــبکه هاي اجتماعــي مجــازي ارائــه ميشــود.