چکیده:
قرارداد جدید نفتی ایران نسل جدیدی از قرارداد خدمت است که تلاش شده تا مهمترین ایرادات موجود در مدل بیعمتقابل را برطرف سازد. در این مدل قراردادی مولفههائی برای ایجاد جذابیت بیشتر نسبت به مدل بیعمتقابل گنجانده شده تا انگیزه پیمانکاران افزوده شود. در این پژوهش تفاوتهای دو مدل قراردادی یادشده از منظر توزیع منافع ناشی از استخراج گاز در فازهای 4 و 5 میدان گازی پارس جنوبی مورد بررسی قرار میگیرد. این پژوهش از طریق شبیهسازی مالی دو مدل قراردادی و مقایسه خروجیهای آن انجام میشود. نتایج نشان میدهد عایدی دولت در مدل بیعمتقابل در طول دوره برداشت از فازهای4 و 5 پارس جنوبی در مقادیر جاری و تنزیل شده به ترتیب حدود 29% و 11% بیش از مدل جدید قراردادی است. اما اگر در مدل بیعمتقابل، همزمان با تسویه کامل پیمانکار، افت تولید سالانه بیش از 3% از میدان آغاز گردد، آنگاه انتخاب مدل جدید قراردادی از منظر ایجاد منافع مالی برای دولت نسبت به بیعمتقابل ارجحیت پیدا میکند.
خلاصه ماشینی:
جدول ١: مهمترین وجوه تمایز و تشابه مدل بیع متقابل و IPC از منظر ابعاد مالی (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : کلیات الگوی جدید قراردادهای نفتی ایران مصوب هیئت دولت (٩٤/٧/٩)، اصلاحیه ابلاغی معاون اول رئیس جمهور(٩٥/٦/١٠)، طاهری فرد و دیباوند(١٣٩٥)، موسسه مطالعات انرژی سبحان(١٣٩٥) ٣.
نسبت ها و مقادیر مالی جریان وجوه پروژه ،١سهم بری طرفین قرارداد،٢ نرخ بازده داخلی ٣(IRR)، خالص ارزش فعلی تنزیل شده ٤(NPV)، دوره بازگشت سرمایه ،٥ نحوه توزیع عایدی پروژه و سهم ردیف های هزینه و عایدی دولت در طول عمر میدان (فازهای ٤ و ٥) مهمترین شاخص های مقایسه ای دو مدل قراردادی است که در ادامه به تحلیل آنها میپردازیم .
جدول ٤: متغیرهای مالی موثر بر سرمایه گذاری (ارقام به میلیون دلار/ درصد) (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : نتایج پژوهش همچنانکه مشاهده میشود با الزام رسیدن IRR به اندازه ١٤/٥ درصد برای پیمانکاران در دو مدل قراردادی، میزان IRR پروژه در مدلهای IPC و بیع متقابل در دوره قرارداد به ترتیب ٣٠% و ٢٤% محاسبه میشود.
جدول ٧: مقادیر خالص ارزش فعلی و تنزیل یافته (ارقام به میلیون دلار) (رجوع شود به تصویر صفحه) منبع : نتایج پژوهش بر اساس محاسبات، عایدی دولت در مدل بیع متقابل در طول عمر میدان (فاز ٤ و ٥) بطور قابل توجهی (در مقادیر جاری و تنزیل شده به ترتیب حدود ٢٩% و ١١%) بیش از مدل IPC است .
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار(٧): تغییرات خالص ارزش فعلی تنزیل یافته با تغییرات قیمت منبع : نتایج پژوهش در نمودار(٨) روند تغییرات IRR برای پروژه و IOC در دو مدل قراردادی نشان داده شده است .