چکیده:
در عقود مکاتبهای بعد از آنکه گوینده به نحوی ایجاب خود را ابراز کرد، ممکن است در فاصله منضم شدن قبولی، عللی اعم از ارادی یا غیرارادی رخ دهد که سبب زدوده شدن ایجاب گردد. این مهم از بحث در عقود حضوری خارج است چرا که در این عقود بلافاصله یا در فاصله اندک بعد از ایجاب، قبول به آن ملحق و بیع منعقد میگردد.اسباب زوال ایجاب در مواردی در کنوانسیون بیع بینالمللی کالا معین شده است. این مقررات، هر چند کوتاه ولی فیالواقع به خوبی تبیین شده است و اندک مواردی جای تردید و ابهام نسبت به آن بوجود میآید. از آنجا که در حقوق ایران نه تعریفی از ایجاب به عمل آمده و نه موارد زائل شدن آن معین شده، لذا در پژوهش حاضر کوشش میشود که ضمن تعریف و بررسی ایجاب، موارد پایان یافتن آن واکاوی شود تا بتوان این خلأ قانونی را به نحوی جبران کرد.
خلاصه ماشینی:
بر طبق ماده ١٤ هر پیشنهادی را نمیتوان ایجاب محسوب کرد و قیودی برای شناسایی ایجاب ذکر شده ، یکی اینکه به اندازه کافی مشخص باشد که ادامه ماده این مورد را تشریح کرده و آمده که پیشنهاد در صورتی به اندازه کافی مشخص است که کالا را مشخص نموده و بنحو صریح یا ضمنی، مقدار کالا و ثمن را معین یا ضوابطی جهت تعیین آن دو مقرر نماید و دیگر اینکه پیشنهاد به گونه ای باشد که قصد التزام موجب ، در صورت قبول طرف وجود داشته باشد یعنی ایجاب باید قاطع باشد.
(اسماعیلی، ١٣٧٧، ص ٧٨) به نظر میرسد فارغ از اینکه بخواهیم زمان اعتبار ایجاب را در حقوق ایران بررسی کنیم نتیجه ای که از عدم نص قانونی در این زمینه حاصل میشود این است که ایجاب تا قبل از انعقاد قرارداد قابل رجوع است مگر اینکه موجب خود را به نحوی ملزم به نگه داشتن ایجاب کند یا مدتی برای قبولی ذکر شود که حاکی از الزام آور بودن ایجاب باشد.
اما کشورهای حقوق کامن لا معتقدند که در این صورت ایجاب کماکان قابل رجوع است زیرا آن ها بین عدول ١٣ و انقضاء١٤ تفاوت قائل میشوند و تعیین چنین مهلتی برای قبولی مخاطب صرفاً حاکی از این است که در آن اثناء پیشنهاد مفتوح خواهد بود و بعد از آن منقضی میگردد نه اینکه التزام موجب بر نگهداری ایجاب در مهلت سه ماهه مذکور استنباط گردد.
html Lookofsky, Joseph(2000),"The 1980 United Nations Convention on Contracts for the International Sale of Goods", Availiable at: http://www.