چکیده:
تحفة الرسول و فرید المکتوبات نوشتهی میر احمد کشّی از صوفیه و مشایخ نقشبندیهی ماوراء النهر در آغاز سدهی سیزدهم قمری؛ نام کتابی است در تصوّف خواجگان که در آن نویسنده به پیروی از سنت شریعت، طریقت و حقیقت، از علم فقه و ملزومات شرعی جهت تربیت سالکان نقشبندی در فصول اولیه آغاز کرده و در فصول میانی و پایانی کتاب به عرفان و تصوف گراییده است. در این کتاب صبغههای دگماتیک الهیات عرفانی برجسته است ، فقاهت بر آداب تصوف سایه گسترده و بخش های عرفانی کتاب به گونه ای تقلیدی، تکرار آموزه های عالی عارفان پیشین است، و ازاین رو میتوان آن را تصویری کامل از تصوف دورهی انحطاط به شمار آورد.
اهمیت و ضرورت تحقیق در تصوف کهنه گرای نقشبندی ماوراءالنهر در قرن دوازده و سیزده موجب شده است تا در این مقاله با استفاده از منابع اسنادی به ویژه ارجاعات درون متنی به معرفی توصیفی تحلیلی نسخهی خطی «تحفه الرسول و فرید المکتوبات» پرداخته شود.این کتاب از نظر پی جویی شاخهای کوچک و گمشده در تاریخ تصوف نقشبندیه منبعی بسیار مهم و شایان توجه است.
نسخهی منحصر به فرد این کتاب در کتابخانهی الملک عبدالعزیز مدینهی منوره در مجموعهی عارف حکمت به شمارهی 1672 نگهداری میشود و سال استنساخ آن 1250هجری قمری ذکر شده است.
خلاصه ماشینی:
زیست و کنش صوفیانۀ میراحمد کشی در آینۀ نسخۀ خطی «تحفه الرسول و فرید المکتوبات » نجف جوکار* یلدا آزرمی ** چکیده تحفه الرسول و فرید المکتوبات نوشتۀ میر احمد کشی از صوفیه و مشایخ نقشبندیۀ ماوراء النهر در آغـاز سدٔە سیزدهم قمری؛، نام کتابی است در تصوف خواجگان که در آن نویسنده به پیروی از سنت شریعت ، طریقت و حقیقت ، از علم فقه و ملزومات شرعی جهت تربیت سالکان نقشبندی در فصول اولیه آغاز کرده و در فصول میانی و پایانی کتاب به عرفان و تصوف گراییده است .
»(گ /٣١٣) پس از درگذشت ملامحمد، میر احمد که کـودکی هفـت ، هشـت سـاله بـوده اسـت ، دچـار خلجان های روحی شدید شده و در پی یافتن مردی از مردان خدا راهی بلاد مـاوراء النهـر شـده است تا سرانجام ناامید از وصول این مهم ناچار به طلب علوم ظـاهری راهـی بخـارا شـده و بـه تحصیل علم دین اشتغال یافته است .
اما نسب نامه ای که میر احمد کشی در «تحفه الرسول و فرید المکتوبات » مطـرح کرده است ، رگه ای از تصوف نقشبندی را به تصویر میکشد که در ماوراءالنهر ضربان داشته و به میراحمد رسیده است .