چکیده:
امروزه در عرصه بینالمللی همه کشورها میکوشند تا با اصلی به نام حفظ منافع ملی وارد گفتگوی متقابل در جهت توسعه همهجانبه شوند و به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از ابزارهای فرهنگی بهترین و کارآمدترین شیوه برای اجرای بهینه سیاست خارجی و کسب منافع ملی است. با وقوع تحولات جدید سیاسی- امنیتی و ژئوپلیتیک و پسابرجام، ساحت قدرت و سیاست جمهوری اسلامی ایران در برابر اتحادیه اروپا تغییر یافته است. این اتحادیه که برخی از کشورهای صاحب نفوذ و قدرت را در خود جای داده است، یکی از بلوکهای قدرتمند اقتصادی در نظام بینالمللی محسوب میشود. با توجه به تحریمهایی که آمریکا بر ضد کشورمان اعمال کرده است، تدوین و اعمال دیپلماسی فرهنگی کارآمد، مسئلهای است که میتواند فرصت خوبی برای حضور جدیتر و تعامل با اتحادیه اروپا برقرار کند و کاهش تنش و بازگشت صلح و امنیت را در پی داشته باشد. میتوان گفت دیپلماسی فرهنگی به عنوان یک ابزار کارآمد و قابل انعطاف در سیاست خارجی، بهدنبال ارتقای سطح روابط دولتها و افزایش تفاهم میان ملتها و ایجاد صلح و ثبات بینالمللی است، به عبارتی دیپلماسی فرهنگی از طریق گسترش مبادلات فرهنگی- هنری، توسعه همکاریهای علمی-آموزشی و تعامل نخبگان و جوامع، آموزش زبان و رفع موانع موجود زبانی، بسترهای مناسب برای درک متقابل جوامع انسانی از یکدیگر فراهم میآورد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای است. به نظر میرسد چنانچه سیاست خارجی یک کشور بتواند با بهرهگیری از فرهنگ جذاب برای ملتها باعث ترویج ارزشهای مطلوب خویش در نظام بینالملل شود، الگوهای رفتاری و تعهدات سیاسی را بدون اجبار در سطح کلان به نفع خود ایجاد میکند.
خلاصه ماشینی:
دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در برابر اتحادیه اروپا سیدعلی مرتضوی امامی زواره 1 محمدمسعود صادقی 2 چکیده امروزه در عرصه بینالمللی همه کشورها میکوشند تا با اصلی به نام حفظ منافع ملی وارد گفتگوي متقابل در جهت توسعه همهجانبه شوند و به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از ابزارهای فرهنگی بهترین و کارآمدترین شیوه برای اجرای بهینه سیاست خارجی و کسب منافع ملی است.
میتوان گفت دیپلماسی فرهنگی به عنوان یک ابزار کارآمد و قابل انعطاف در سیاست خارجی، بهدنبال ارتقای سطح روابط دولتها و افزایش تفاهم میان ملتها و ایجاد صلح و ثبات بینالمللی است، به عبارتی دیپلماسی فرهنگی از طریق گسترش مبادلات فرهنگی- هنری، توسعه همکاریهای علمی-آموزشی و تعامل نخبگان و جوامع، آموزش زبان و رفع موانع موجود زبانی، بسترهای مناسب برای درک متقابل جوامع انسانی از یکدیگر فراهم میآورد.
از طرفی در کنار روابط سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپا و دولتهای عضو آن با ایران در هر سطح و عمقی، استفاده از قدرت نرم و دیپلماسی فرهنگی با هدف تأثیرگذاری بر افکار عمومی کشور، همواره یکی از راهبردهای اصلی اروپاییان بوده است.
مطالعه روابط میان ایران و کشورهای اروپایی و همچنین اتحادیه اروپا به عنوان یک موجودیت واحد نشان میدهد که این اتحادیه و دولتهای عضو آن در مقاطع مختلف عمر نظام جمهوری اسلامی ایران با توجه به سطح و عمق روابط، از طریق برقرای روابط گسترده با دولت و تأثیرگذاری از طریق مناسبات سیاسی واقتصادی و همچنین بهکارگیری قدرت نرم، دیپلماسی عمومی و فرهنگی و تأثیرگذاری بر ملت ایران سود برده است (صفوی و همکاران، 217:1397).