چکیده:
ضرورت حکومت و دولت، یکی از مهمترین مسائل در حوزۀ فلسفۀ سیاسی بوده است که بر ضرورت وجود آن تأکید فراوانی شده است؛ بهطوریکه این امر از صدر اسلام با تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر(ص) آغاز شد و توسط ائمه معصوم(ع) و در ادامه حکومتهای غاصب پسازآن، ادامه پیدا کرد. بر اساس نظریه سیاسی اسلام، در عصر غیبت، ولایت و ریاست دین و دنیای جامعه اسلامی در دست شبیهترین فرد به معصوم(ع) قرار میگیرد که همانا فقیه جامعالشرایط است. لذا از آغاز عصر غیبت تاکنون، حکومتهای مختلفی بر سرکار آمدند که برخی از آنها بهنوعی تحت ولایت فقیه بوده است. نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه مدلهای حکومتی بر اساس نظریه ولایت فقیه، قابل طرح است؟ یافتهها نشان میدهد که بر اساس نظریه ولایت فقیه و بر اساس میزان حضور ولایت فقیه و برجستگی نقش ولایت فقیه در حکومت، میتوان از مدلهای حکومتی همچون: 1. مدل سلطان غالب و فقیه؛ 2. مدل ولایت مقیده یا دولت در دولت؛ 3. مدل سلطنت مشروعه یا مشروطه مشروعه؛ 4. مدل شورای فقیهان و سلطان عادل؛ 5. مدل جمهوری اسلامی (مردمسالاری دینی)؛ 6. مدل حکومت اسلامی (الهی) نام برد. برای پاسخ به سؤال مقاله از روش توصیفی- تحلیلی و تفسیری بهره گرفته میشود.
خلاصه ماشینی:
مدل های حکومت قابل طرح بر اساس نظریه ولایت فقیه با تأکید بر اندیشه علمای شیعه از عصر صفویه تا دورة معاصر ابراهیم کلانتری میثم بلباسی چکیده ضرورت حکومت و دولت ، یکی از مهم ترین مسـائل در حـوزة فلسـفۀ سیاسـی بوده است که بر ضرورت وجود آن تأکید فراوانی شده است ؛ به طوریکه این امر از صدر اسلام با تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر(ص ) آغاز شـد و توسـط ائمه معصوم (ع ) و در ادامه حکومت های غاصب پـس ازآن ، ادامـه پیـدا کـرد.
با این تفاسیر، تحقیق حاضر به دنبال پاسـخ بـه ایـن پرسـش است که بر اساس نظریه ولایت فقیه ، چه مدل های حکـومتی قابـل طـرح اسـت ؟ و بـر اساس شرایط و مقتضیات مختلف ، بر اساس چه مدلی از حکومت میتوان جمع انسانی را به سمت کمال مطلوب خود هدایت کرد.
منظور راقم ایـن سـطور از مدل حکومت اسلامی، حکومتی کاملاً تکُ بعدی و الهـی اسـت کـه در رأس آن یـک فقیه دین شناس و جامع الشرایط وجود دارد که منصوب امام زمان (عج ) در عصـر غیبـت است که توسط مجلس خبرگان رهبری مورد شناسایی قرار میگیرد و در آن تمام ارکان حکومت بر مبنای دین اسلام شکل گرفته باشد.
٦. مدل حکومت اسلامی (الهی)؛ این مدل ، حکومتی کاملاً تک بعدی و الهی اسـت که در رأس آن یک فقیه دیـن شـناس و جـامع الشـرایط وجـود دارد کـه منصـوب امـام زمان (عج ) در عصر غیبت است که توسط مجلس خبرگان رهبری مورد شناسـایی قـرار میگیرد و در آن تمام ارکان حکومت بر مبنای دین اسلام شکل گرفته باشد.