چکیده:
خاورمیانه یکی از مناطق استراتژیک محسوب میشود و به لحاظ اهمیتی که در سطح بین المللی دارد، بحرانهای بسیاری را پشت سر گذاشته و در سالهای اخیر با بحرانی دیگر به نام پدیده داعش مواجه شده که برخی از کشورهای این منطقه را درگیر کرده است. این پدیده که بحرانی فراملی محسوب میشود، قابلیت سر ریز شدن به دیگر کشورهای خاورمیانه را نیز دارد و علاوه بر آن به لحاظ هویتی رادیکال که برای خود تعریف کرده، امنیت و هویت دیگر کشورها از جمله ایران را نیز تهدید مینماید. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی تهدیدات هویتی و امنیتی داعش علیه ایران است که با توجه به نقش چشمگیر هویت در این تهدیدات، نظریه سازه انگاری برای این تحلیل، برگزیده شده و روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی است. بدین صورت که با شرح دادههای خام و قیاس هویت داعش و نیز هویت ایران، تهدیدات داعش برای ایران از جمله خطر از بین بردن آرمان امت واحده اسلامی، وحدت و حکومت اسلامی و تهدید ژئوپلیتیک شیعه منتج میشود.
خلاصه ماشینی:
تاثیر داعش برهویت و امنیت ایران در چارچوب نظریه سازه انگاری حسن رضایی مژگان قربانی سرور سوری چکیده خاورمیانه یکی از مناطق استراتژیک محسوب میشود و به لحاظ اهمیتی که در سطح بین المللی دارد، بحرانهای بسیاری را پشت سر گذاشته و در سالهای اخیر با بحرانی دیگر به نام پدیده داعش مواجه شده که برخی از کشورهای این منطقه را درگیر کرده است.
این امر در کنار تفاوتهای فرهنگی، قومی- مذهبی و ژئوپلیتیکی که ایران با کشورهای همجوار خود به ویژه اعراب دارد، سبب میشود تا پدیده داعش که در سالهای اخیر در منطقه خاورمیانه و حتی در کشورهای مجاور ایران چالشهایی را به وجود آورده است، در برابر ایران نیز به جهت گیری تخاصمی بپردازد و تهدیداتی را متوجه این کشور کند؛ لذا سؤالاتی که ذهن را به خود مشغول میسازد این است که داعش، هویت خود را چگونه تعریف میکند و هنجارهای غالب بر گفتمان آن کدامند و نیز مهمتر آنکه این پدیده (داعش) چه تهدیدات هویتی و امنیتی را برای ایران در پی دارد؟ و پاسخ محتمل آن است که عملکرد داعش موجب از بین رفتن وضعیت تثبیت هویت اسلامی ایران میشود.
نتیجه طبیعی این تلقی در تبیین رفتار سیاست خارجی یک کشور آن است که دولتها، بر اساس هویت زمینهمند خود، جهان را برای خود میسازند و بر اساس آن دست به کنش میزنند و در این کنش متقابل واقعیت نظام بین الملل را میسازند، ولی به متقابل نیز در رابطه با آن ساخته میشوند و هویت آنها دچار دگرگونی میشود.