چکیده:
امروزه یکی از مسائل عمده مطرح در دنیای اقتصاد، ساماندهی، کنترل و هدایت نقدینگی به سمت فعالیتهای سالم و مولد اقتصادی است. بازارهای مالی به کمک نهادهای مالی و با توجه به قوانین دولتی، امکان تحقق این مهم یعنی انتقال نقدینگی از دارندگان به فاقدین آن را فراهم می آورند. معاملات سفته بازی یکی از عمده فعالیت هایی است که در بازار مشتقه ها از جمله بازار آتی ها انجام میگیرد. استفاده از قراردادهای آتی نقش مهمی را در مدیریت ریسک ایفا می کند؛ اما از سوی دیگر، استقبال از ریسک برای سفته بازی یکی از روش های مدیریت ریسک به شمار می آید. پرسش اصلی تحقیق حاضر آن است که «آیا سفته بازی در بازار آتی از نظر شرع مبین اسلام صحیح است؟» روش انجام تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است و جامعه آماری آن افرادی با مطالعات مالی و اسلامی هستند. در این مقاله نشان خواهیم داد که معاملات سفته بازی متفاوت با پدیده هایی مانند قمار، غرر و اکل مال به باطل می باشد و از نظر اسلام صحیح و دارای منفعت اقتصادی است.
خلاصه ماشینی:
پرسش اصلي تحقيق حاضر آن است که "آيا سفته بازي در بازار آتي از نظر شرع مبين اسلام صحيح است ؟" روش انجام تحقيق از نظر هدف ، کاربردي و از نظر روش ، پيمايشي است و جامعه آماري آن افرادي با مطالعات مالي و اسلامي هستند.
احمد الدريويش معتقد است در صورتيکه ثمن در عقد معين نشود و چيزي به قيمت يک ماه يا چند ماه بعد خريد و فروش شود، اين همان سفته بازي است که غرض از آن استفاده بردن از اختلاف قيمت ها است و داخل در رهان (مسابقه همراه با شرط بندي) قرار ميگيرد که از نظر شرعي باطل است ؛ زيرا فروشنده در حقيقت بر کاهش قيمت در روز معين و خريدار بر افزايش قيمت در آن روز شرط بندي ميکند و هر کس درست بگويد، مابه التفاوت را ميبرد [٤].
براي مقايسه قمار با عمليات سفته بازي در بازار ميتوان به نکات زير اشاره کرد: ـ ماهيت اصلي معاملات سفته بازي، تحليل آمار و اطلاعات و تصميم گيري بر اساس اطلاعات در بازار مالي که داراي حداقل کارايي است ، صورت ميپذيرد.
فرضيه اصلي اين تحقيق عبارت است از: "سفته بازي در بازار آتي از نظر شرع مبين اسلام صحيح است ".
همان طور که اشاره شد، بخشي از تحقيق حاضر به سنجش نظر خبرگان درباره حکم فقهي سفته بازي در بازار آتي و نقش آن در نظام مالي اقتصاد اختصاص يافته است .
بنابراين ، با اطمينان ٩٥ درصد ميتوان گفت پاسخ دهندگان معتقدند که سفته بازي در بازار آتي منجر به ايجاد منفعت براي نظام مالي اقتصاد ميشود.
Islamic Futures and Their Market.