چکیده:
مقاله با این مقدمه که در آیندهای نه چندان دور، تحولات سختافزاری ارتباطات و توسعه ابزارهای نوین ارتباطی، بشریت را وارد دوره جدیدی از مواجهه ادیان با یکدیگر خواهد نمود، بر این نکته تأکید نموده که در آن شرایط، وابستگان به هر یک از سه دین ابراهیمی فرصت خواهند یافت که بدون واسطه به شناخت بیشتر کتب مقدس یکدیگر بپردازند. متعاقباً این سؤال را مطرح کرده که گزارههای هنجاری مربوط به پیامبران در سه کتاب مقدس چیست و از این نظر، چه مشابهتها و تفاوتهایی در آنها وجود دارد؟ سپس به تعریف مفهومی «پیامبر» و «هنجار» پرداخته و دلایلی را مطرح کرده تا نشان دهد احتمالاً «هنجار» در کتب مقدس، تفاوتهایی با هنجار در ادبیات جامعهشناسی دارد. سپس برای دستیابی به پاسخ سؤالات مقاله، به یک روش تحقیق تلفیقی در تحلیل محتوا روی آورده و با کمک نرمافزار، گزارههای هنجاری موجود در آیات تورات، انجیل و قرآن را استخراج و موضوع را در هفت دسته به شرح زیر در هر سه کتاب دنبال و مشابهتها و تفاوتها را تبیین کرده است؛ 1- بایدها و نبایدها در رابطه ما و پیامبران بهطور عام، 2- بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت ابراهیم (7)، 3- بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت موسی (7)، 4- بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت عیسی (7)، 5- بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت محمد (6)، 6- بایدها و نبایدها در رابطه ما و سایر پیامبران و 7- بایدها و نبایدها در نگرش ما به معجزات پیامبران. در انتها با کمک محاسبة ضریب همبستگی فی، تقارن مضامین هفتگانه را استخراج و مدلهای حاصل از آن را ارائه کرده است.
خلاصه ماشینی:
سپس برای دسـتیابی به پاسخ سؤالات مقاله ، به یک روش تحقیق تلفیقی در تحلیـل محتـوا روی آورده و بـا کمـک نـرمافـزار، گزاره های هنجاری موجود در آیات تورات، انجیل و قرآن را اسـتخراج و موضـوع را در هفـت دسـته بـه شرح زیر در هر سه کتاب دنبال و مشابهت ها و تفاوتها را تبیـین کـرده اسـت ؛ ١-بایـدها و نبایـدها در رابطه ما و پیامبران به طور عام، ٢-بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت ابراهیم (ع)، ٣-بایدها و نبایـدها در رابطه ما و حضرت موسی (ع)، ٤-بایدها و نبایدها در رابطه ما و حضـرت عیسـی (ع)، ٥-بایـدها و نبایدها در رابطه ما و حضرت محمد (ص)، ٦-بایدها و نبایدها در رابطه ما و سایر پیـامبران و ٧-بایـدها و نبایدها در نگرش ما به معجزات پیامبران.
تفاوت مهم دیگر سه کتاب مقدس در این حـوزه آن اسـت کـه سهم گزاره های باید و نباید قرآن در مورد سایر پیامبران حتی کمی بیش از پیامبر قـرآن ـ حضرت محمد (ص) ـ است .
پـس از آن دو رقـم مربوط به شماره آیه قرار دارد و دو رقم آخر، خاص شماره گزاره ای اسـت کـه از آیـه استخراج شده است (گاه از یک آیه چند گزاره هنجاری استخراج میشد که اولـی ٠١، دومی ٠٢ الی آخر شمارهگذاری میشد) با توضیحات فـوق، حاصـل جسـتجوها بـرای دستیابی به مشابهت های محتوایی در سه کتاب مقدس، موارد زیر را به دست آمد: از هر سه کتاب، می توان بایدها و نبایدهایی درباره نگرش به پیامبران بـه طـور عـام یافت .