چکیده:
جهان اﻣﺮوز ﺷـﺎﻫﺪ ﭘﯿﺸـﺮﻓﺖﻫﺎ و ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﻋﺮﺻـﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻮده اﺳـﺖ. اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮات در ﻋﺮﺻﻪ
ﻓﻨﺎوریﻫﺎ، ﻋﻠﻢ و ﻏﯿﺮه اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف رﻓﺎه و آﺳﺎﯾﺶ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﯿﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ در ﮐﻨﺎر ﺧﻮد، ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ زﻣﯿﻨﻪ ﺷــﮑﻞﮔﯿﺮی ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ در ﺣﻮزهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳــﺖ. ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮ، ﺗﺤﻮﻟﺎت
ﻧﺎﺷـﯽ از ﭘﯿﺸـﺮﻓﺖ در ﺣﻮزهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺖ رﻓﺎه و آﺳـﺎﯾﺶ اﻧﺴـﺎنﻫﺎ، زﻣﯿﻨﻪ ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﺑﻪ اﺷـﮑﺎل ﺟﺪﯾﺪی از ﺑﺤﺮانﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳﺖ. ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪای ﺗﻠﺎش ﮐﺮده اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﺤﺮانﻫﺎ در ﻋﺼــﺮ ﺣﺎﺿــﺮ را ﻣﻮرد ﺷــﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻـﻞ از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿـﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻌﺪد ﺑﺤﺮانﻫﺎ در ﻋﺼﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺶ ﺑﺤﺮان ﭘﺎﯾﻪای در ﻗﺮن 21 ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﺎﻟﺐ، ﺟﻬﺎن را ﺗﺤﺖ ﺳﯿﻄﺮه ﺧﻮد درآورده و ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺑﺤﺮانﻫـﺎ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑﻮد. اﯾﻦ
ﺑﺤﺮانﻫـﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺗﻐﯿﯿﺮات اﻗﻠﯿﻤﯽ، اﻧﺮژی، ﻏﺬا، آب، ﺟﻨﮕﻞﻫﺎ و ﻧﺎﭘﺎﯾﺪاری ﺷــﻬﺮﻫﺎ. ﺷــﻨﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﭘﺎﯾﻪای در ﻗﺮن ﺣﺎﺿــﺮ ﮐﻤﮏ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ رﯾﺸــﻪ ﺳــﺎﯾﺮ ﺑﺤﺮانﻫﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺳﺎﺳﯽ ﺑﺎ ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﭘﯿﺶرو ﺟﻮاﻣﻊ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﺮﺧﻮرد ﺷﻮد.
خلاصه ماشینی:
(رجوع شود به تصویر صفحه) نمودار ٣- شاخص های قیمت سوخت و مواد غذایی از سال ٢٠٠٨-٢٠١٦ (٢٠١٦ ,Source: IMF) بنابراین ، نیاز رو به فزاینده جهان امروز به منابع جدید انرژی در بخش حمل و نقل ، یکی از مشــکلات اسـاسـی کشـورهای توسـعه یافته و در حال توسـعه اسـت و این مشکل همانند دهه های گذشته ، تنها به کشورهای واردکننده نفت اختصاص ندارد و حتی تولید کنندگان بزرگ نفت با مشکلات متعددی روبه رو هســتند.
آمار و ارقام موجود در دو دهه ٨٠ و ٩٠ میلادی نشــان میدهد در حالی که روند رشــد مصــرف انرژی در کل جهان و اروپای غربی به ترتیب ١٦٠ درصــد و ٢٠/٥ درصــد کاهش داشــته اســت اما در کشـورهای در حال توسـعه از جمله هند و چین ، ایران و سایر کشورهای از این دست اگر چنین پیشروی کنند در آینده ای نه چندان دور منابع انرژی به نام سـوخت های فسیلی نخواهیم داشت و با بحران انرژی در جهان روبه رو خواهیم شـد (٢٠٠٠:٣٦٦, Mohseni Sabermaash Eshghi ).
در قرون اخیر با پیشرفت های علمی بشر و افزایش جمعیت انسانی فرآیند تخریب جنگل ها شدت بیشتری به خود گرفته است ، به نحوی که زندگی بشر با بروز پدیده هایی مانند: خشکسالی، قحطی، سـیلابهای نابود کننده و تغییرات آب و هوایی در معرض خطر قرار گرفته اسـت .
بر این مبنا، در تحقیق حاضر تلاش شده است که مهمترین بحران های پیش روی جوامع انسانی را به صورت کلی مورد بحث و بررســی و تحلیل قرار دهد و گام اولیه یعنی شــناخت برای ورود به مباحث امنیت پژوهانه را فراهم آورد.