چکیده:
مولفههایی مانند قدرت نرم بهعنوان بخش اجتنابناپذیر از فرایند امنیتسازی تمامی کشورها در حوزه سیاست بینالملل محسوب میشود و زیرساختهای لازم برای تولید امنیت نرم را بهوجود میآورد. این پژوهش با هدف شناسایی ظرفیتهای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و استفاده از فرصتهای ایجادشده ناشی از آن به منظور نقشآفرینی موثر در روابط بینالملل انجام شده است. مطالعه منابع معتبر، بررسی تحقیقات پیشین و استفاده از نظرات کارشناسی براساس روش توصیفی و پیمایشی از جمله گامهای اجرای این پژوهش بود. در این پژوهش برای تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی و نیز از نرمافزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر را 40 نفر از اساتید و صاحبنظران دانشگاههای تهران تشکیل میدهند. شاخصهای قابل احصا برای قدرت نرم، شانزده مورد تعیین شد که با بررسی میزان اثرگذاریشان بر قدرت ملی جمهوری اسلامی مشخص شد. در بعد فرهنگی، موقعیّت فرهنگی ایران به لحاظ تاریخ و تمدن کهن و چندین هزارساله؛ در بعد اقتصادی، مزیّت نسبی در تولید و توزیع یک کالای خاص و در بعد سیاسی، وحدت و اعتماد ملی بالاترین ضریب اثر را در قدرت ملی دارند. از نتایج و فرصتهای ایجادشده میتوان به بسط منافع ملی در سطح بینالمللی، افزایش قدرت ملی، ارائه تصویر مثبت از انقلاب اسلامی در ذهن ملتهای دیگر، برقراری وفاق، اقتدار و ارتقای ضریب امنیت ملی از طریق مشارکت مردم در صحنههای مختلف، افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی در منطقه و جهان، بازتولید اندیشه مقاومت بهویژه در بین ملتهای منطقه و ایفای نقش تعیینکننده در معادلات منطقهای و بینالمللی اشاره کرد که در نهایت، مشخص شد که فرصتهای ایجادشده از قدرت نرم باعث تحکیم و ارتقای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شده است.
خلاصه ماشینی:
ميانگين اثرگذاري هرکدام از شاخص هاي بعد فرهنگي در قدرت ملي (رجوع شود به تصویر صفحه) کسب افتخارات ورزشي ورزشکاران ايراني و ميزباني مسابقات جهاني يا حتي منطقه اي ٣/١٢ ١٣٣ نتايج توصيفي اثرگذاري مؤلفه هاي اقتصادي قدرت نرم بر قدرت ملي ايران همان طور که در جدول شمارة (٧) آمده است ، ميانگين نمرة اثرگذاري شاخص هاي بعد اقتصادي در قدرت ملي به اين نحو است که شاخص مزيت نسبي در توليد و توزيع يک کالاي خاص ٣/٤٢، کمک هاي اقتصادي و مالي ايران به کشورهاي نيازمند و در حال توسعه و سرمايه گذاري در ساير کشورها با کسب ٣/٤٠، مشارکت ايران در ايجاد و عضويت نهادهاي تجاري و اقتصادي منطقه اي و بين المللي ٣/٢٢ و سرمايه گذاري مستقيم خارجي در کشور ٣/١٢، به ترتيب از نظر مصاحبه شوندگان در اثرگذاري بر قدرت ملي ايران نقش دارند.
ميانگين اثرگذاري هرکدام از شاخص هاي بعد اقتصادي در قدرت ملي (رجوع شود به تصویر صفحه) نتايج توصيفي اثرگذاري مؤلفه هاي سياسي قدرت نرم بر قدرت ملي ايران همان طور که جدول شمارة (٨) نشان مي دهد، ميانگين نمرة اثرگذاري هر کدام از شاخص هاي بعد سياسي در قدرت ملي بدين نحو است که شاخص وحدت و اعتماد ملي ٤/١٢، انسجام سياسي ـ اجتماعي ٤/٠٢، ارتباطات ديپلماتيک مطلوب و گسترده و حضور فعال ايران در سياست هاي منطقه اي و بين المللي ٣/٦٢، جذابيت هاي ايدئولوژي ٣/٥٠، برگزاري و مشارکت 134 ايران در کنفرانس هاي بين المللي ٣/٤٠، بهره برداري از ديپلماسي عمومي ٣/٣٥ و سياست هاي مثبت مهاجرتي و جذب توريسم با کسب ٣/١٥، به ترتيب شاخص هايي هستند که از نظر مصاحبه شوندگان در اثرگذاري بر قدرت ملي نقش دارند.
نتايج آزمون فريدمن براي اولويت بندي اثرگذاري هر يک از شاخص هاي قدرت نرم بر قدرت (رجوع شود به تصویر صفحه) فرضيه سوم از نظر پاسخ دهندگان فرصت هايي که قدرت نرم در افزايش قدرت ملي جمهوري اسلامي ايران ايجاد کرده متفاوت است .