چکیده:
ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ جاذبههای گردشگری از ﻣﻠﺰوﻣﺎت اساسی ﺣﺮﮐﺖ جامعۀ ملی و محلی ﺑﻪ ﺳمت توسعۀ متعادل و هماهنگ با پتانسیل سرزمین اﺳﺖ. این پژوهش با هدف ارزیابی جاذبههای گردشگری حوضۀ آبخیز قرهسو در استان گلستان، بر مبنای میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری معیارهای محیطزیستی صورت پذیرفت. با تعیین معیارها از جنبههای اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و آمادهسازی لایههای اطلاعاتی، تجزیهوتحلیل معیارها از نظر میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر مبنای روش دیمتل (DEMATEL) و وزندهی آنها با استفاده از روش انتروپی شانون (Entropy Shannon) انجام شد. در بخش تحلیل مکانی نیز همپوشانی لایههای اطلاعاتی براساس روش تاپسیس (TOPSIS) انجام شد. براساس نتایج تحقیق، معیارهای شکل زمین و تراکم پوشش گیاهی، از نظر میزان تأثیرگذاری و معیار دسترسی به تسهیلات، از نظر میزان تأثیرپذیری، در مقایسه با دیگر معیارها در اولویت قرار دارند. نتایج وزندهی معیارها نیز نشان داد در ارزیابی جاذبههای گردشگری منطقۀ مطالعاتی، معیارهای دسترسی به تسهیلات، شکل زمین و تراکم پوشش گیاهی به ترتیب با ارزشهای 229/0، 147/0 و 123/0 در رتبههای نخست قرار دارند. همچنین از لحاظ جاذبههای گردشگری، بخشهایی از نیمۀ جنوبی حوضه دارای شرایط مطلوبی است و بقیۀ مساحت منطقه بهخصوص قسمتهای شمالی وضعیت مناسبی ندارد.
خلاصه ماشینی:
با تعيين معيارهـا از جنبـه هـاي اکولـوژيکي و اقتصـادي- اجتمـاعي و آمـاده سـازي لايه هاي اطلاعاتي، تجزيه وتحليل معيارها از نظر ميزان اثرگذاري و اثرپذيري بر مبناي روش ديمتل (DEMATEL) و وزن دهي آن هـا با استفاده از روش انتروپي شانون (Entropy Shannon) انجام شد.
نتايج وزن دهي معيارها نيز نشـان داد در ارزيابي جاربه هاي گردشگري منطقۀ مطالعاتي، معيارهاي دسترسي به تسهيلات ، شکل زمين و تراکم پوشش گياهي به ترتيـب بـا ارزش هاي ٠/٢٢٩، ٠/١٤٧ و ٠/١٢٣ در رتبه هاي نخست قرار دارند.
سوئر و همکاران در مطالعه اي ديگر با تجزيه وتحليل روابط بين منابع ، جامعه و گردشگري و بـا استفاده از روش دلفي به شناسايي شاخص هاي ارزيابي براي انتخاب مقصد گردشگري از نظر جوامـع محلي، گردشگران و مديران دولتي اقدام کردند (٦٤٠ :٢٠٠٦ ,.
موقعيت جغرافيايي منطقۀ مطالعاتي روش تحقيق در اين پژوهش پس از انجام مطالعات پايـه بـه منظـور درک مفـاهيم و شـناخت مناسـب درزمينـۀ موضوع مورد مطالعه ، ارزيابي جاذبه هـاي گردشـگري حوضـۀ آبخيـز قـره سـو بـر مبنـاي قـدرت تأثيرگذاري و تأثيرپذيري معيارهاي محيط زيستي در برابر همديگر، هدف تحقيق قرار گرفت .
1. Cross Impact Analysis )CIA) CIA Matrix ارزيابي جاذبه هاي گردشگري تعيين معيارهاي محيط زيستي Excel نظرات کارشناسي DEMATEL نقشه سازي تعيين ميزان تأثيرپذيري و تأثيرگذاري معيارهاي ارزيابي IDRISI Selva ترسيم نمودار علي و معلولي تهنقيه ه نهقاشيه معهيااري معيارهاي ارزيابي معيار TOPSIS Entropy اوزان نهايي معيارهاي ارزيابي نتايج نهايي شکل ٢.