چکیده:
امروزه پس از سرخوردگی از تخصصگرائی افراطی و ظهور خلاءهای بزرگ در مرز دانشهای مختلف، مطالعات بینرشتهای رونق فزایندهای یافته است. اکنون در پرتو این نوع مطالعات میتوان پیوندهای عمیقی میان رشتۀ تاریخ و رشتههای دیگر علوم انسانی به ویژه با علوم اجتماعی از نظر موضوعی، معرفتی و روشی برقرار کرد. تا چند دهه پس از تأسیس رشته تاریخ هیچ درسی با رویکرد تاریخ اجتماعی به درون برنامههای آموزشی رشتۀ تاریخ راه نیافت. بنابراین، مساله این است که تعاملات دانش تاریخ با علوم اجتماعی در برنامۀ آموزشی دورۀ کارشناسی رشتۀ تاریخ از ابتدا تا کنون چگونه نگریسته شده و این تعامل در گذر زمان چگونه تحول یافته و چه عواملی در شکل دادن به آن مؤثر بوده است؟ نگارنده با روش توصیفی- تبیینی میکوشد نسبت دانش تاریخ و دانش اجتماعی را از حیث کاربست مفاهیم و مباحث خاص علوم اجتماعی در سرفصلهای برنامهی آموزشی رشتهی تاریخ مورد ارزیابی قرار دهد و با سنجش و تحلیل بسامد این مفاهیم، جنبهای از این تعامل را نشان دهد. نتیجۀ این تحقیق گویای آن است که جایگاه دانش اجتماعی در روند برنامهریزی آموزشی رشتهی تاریخ به ویژه پس از استقلالش از جغرافیا تا امروز در پی هر بازنگری همواره روندی رو به رشد یافته است چنانکه در آخرین بازنگری که در سال 1375 صورت گرفت حجم درسهای همپیوند با دانش اجتماعی و کاربرد واژگان و مفاهیم علوم اجتماعی به بالاترین حد افزایش یافت.
خلاصه ماشینی:
بنابراین ، مساله این است که تعاملات دانش تاریخ با علوم اجتماعی در برنامه آموزشی دوره کارشناسی رشته تاریخ از ابتدا تا کنون چگونه نگریسته شده و این تعامل در گذر زمان چگونه تحول یافته و چه عواملی در شکل دادن به آن مؤثر بوده است ؟ نگارنده با روش توصیفی - تبیینی می کوشد نسبت دانش تاریخ و دانش اجتماعی را از حیث کاربست مفاهیم و مباحث خاص علوم اجتماعی در سرفصل های برنامه ی آموزشی رشته ی تاریخ مورد ١دانشیار گروه علوم سیاسی ، پژوهشکده تاریخ ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ، تهران ، ایران ، mollaiynet@yahoo.
نتیجه این تحقیق گویای آن است که جایگاه دانش اجتماعی در روند برنامه ریزی آموزشی رشته ی تاریخ به ویژه پس از استقلالش از جغرافیا تا امروز در پی هر بازنگری همواره روندی رو به رشد یافته است چنان که در آخرین بازنگری که در سال ١٣٧٥ صورت گرفت حجم درس های هم پیوند با دانش اجتماعی و کاربرد واژگان و مفاهیم علوم اجتماعی به بالاترین حد افزایش یافت .
چنان که دانشجویان تاریخ برخلاف برنامه پیشین - که رشته فرعی خود را صرفا باید از درون رشته های موجود در دانشکده انتخاب کنند - می توانستند درس های اختیاری خود به ارزش ٣٠ واحد را از گروه های آموزشی جامعه شناسی ، جغرافیا، علوم سیاسی ، ادبیات فارسی ، برگزینند(ستاد انقلاب فرهنگی ، مشخصات کلی برنامه و سرفصل دروس دوره ی کارشناسی تاریخ با دو گرایش کارشناسی آزاد و کارشناسی تربیت دبیر، تهران ، مصوب ١٨/ ١١/ ١٣٦٣: ١٠).