چکیده:
عمومی شدن، مردمسالاری در جهان کنونی، ضرورتها و الزاماتی به همراه داشته است واگرچه برخی جزء مقتضای ذات عمومی شدن و مردمسالار شدن سیاست و رژیمهای سیاسی نیست، لکن در استقرار و تدوام این وضعیت موثر است. سازمانیافتگی فعالیتهای سیاسی ازجمله ضرورتهایی است که به اشکال گوناگون در فضای عمل سیاسی نمود می یابد. تشکلهای سیاسی گونههایی از این سازمان یابی است. انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (س) به حکومت دیکتاتوری وابسته در ایران پایان بخشید و با تاسیس نظام جمهوری اسلامی مبتنیبر و ملهم ازآموزههای اسلام عصری نو را در سیاست ،درجهت تحقق خواست عمومی مردم بنیان گذاشت. نکته حائز اهمیت این است که از آغاز و در فرایند تاسیس نظام اسلامی ، درمورد تشکلهای سیاسی، ماهیت و نوع عمل و ساختار و نقش و جایگاه آنها ، در افکار عمومی پرسش ها و دیدگاههای مختلفی مطرح شد.آنچه هم اکنون بعد از گذشته سه دهه از تاسیس نظام اسلامی همچنان مطرح است. هدف این مقاله پرتو انداختن بر وجوه و ابعاد ناشناخته و ابهامات مربوط به احزاب و تشکل های سیاسی از طریق تبیین دیدگاههای حضرت امام خمینی (س) است. روش بهکار رفته در این پژوهش اکتشافی و تحلیلی با بهرهگیری از امکانات تحلیل گفتمان است.
خلاصه ماشینی:
پرسش هاي اين پژوهش عبارت است از: گفتمان سياسي امام (س ) چگونه صورت بندي شده است و محوريت اين گفتمان را چه عنصريشکل ميدهد؟ و اينکه آيا در گفتمان سياسي حضرت امام (س ) تشکل و تحزب سياسي اجازة حضور و فعاليت دارد؟ همچنين اينکه تشکل ، گروه و حزب سياسي در گفتمان سياسي امام خميني (س ) داراي چه انواع ، ويژگيها و مختصاتي ميباشند؟ فرضيه اين پژوهش اين است : «ازآنجاييکه مردم سالاري يکي از ارکان مستحکم و پايدار در انديشه و گفتمان سياسي امام خميني (س ) به شمار ميرود، حضور و فعاليت آزادانه تشکل هاي سياسي در چارچوب ضوابط قانون اساسي و منطبق با مصالح حکومت اسلامي مجاز است »؟ به طورکلي در نگرش ايشان امر سياسي و کنش سياسي سازمان يافته ، منحصر به گروه ، جناح ، و يا صنف خاصي نيست بلکه همۀ مردم حق مشارکت در تمامي امور سياسي کشور را دارند، مگر در مواردي که اين فعاليت ها با مصالح اسلام و جمهوري اسلامي و ملت ايران در تضاد باشند.
متشکل و هدف دار دانستن حرکت ملت ايران توسط امام (س ) خود نشان دهنده پذيرش اصل تشکل هاي سياسي است ، چرا که ايشان در اينجا حرکت ملت به سمت انقلاب را تشکيلاتي دانسته اند که داراي روح و انگيزه بوده و اين تشکيلات سياسي پس از پيروزي به گونه اي قاطع تر ادامه داشته و رسما نيز مورد اعلام قرار خواهد گرفت .