چکیده:
باورداشت مهدویت از جمله باورهای مهم و اصیل اسلامی بوده و مورد قبول همه گروههای اسلامی به طور عام و مورد اذعان قاطبه علماء و اندیشمندان اسلامی به طور خاص میباشد. در کنار اعتقادورزی فراگیر مسلمانان و علمای اسلامی نسبت به اندیشه مهدویت، معدود افرادی با وصف اندیشمندی در اهلسنت به انکار، استبعاد و تردید این اندیشه با رویکردهای مختلفی پرداخته و اصیل بودن و اسلامی بودن آن را زیر سوال بردهاند. نظیر؛ حدیثشناختی، دینشناختی، مذهبشناختی، نمادشناختی، کارکردشناختی، جامعهشناختی، روانشناختی که با رویکرد نمادگرایی، مهدویت و آموزههای مهم آن را نمادین و سمبلیک جلوه داده و اتهام غیرشناختاری و غیرحقیقی بودن را متوجه آن نمودهاند. در پاسخ به اتهامات مرددین، منکرین و مخالفین مهدویت در اهلسنت، قاطبه علمای اهلسنت حرکت و تلاش مضاعفی به خرج داده و با ارائه دلایل و براهین عقلی و نقلی به وحیانی بودن اندیشه مهدویت نظر دادهاند و با استناد به احادیث نبوی که توسط صحابه و تابعین در منابع دست اول حدیثی نظیر صحاح، مسانید، سنن، جوامع و اطراف آمده به توجیه اسلامی بودن آن همت گماشتهاند. بیشک در کنار همه این مکتوبات و منقولات معتبر، اذعان علما و اندیشمندان اسلامی به صحیح بودن، متواتر بودن و مستفیض بودن روایات مهدویت از یک طرف و اجماعی، اعتقادی و ایمانی بودن باورداشت مهدویت از طرف دیگر دلیل قوی و مستند محکمی است که اتهامات و ایرادات مخالفین مهدویت بیپایه و بیاعتبار است.
خلاصه ماشینی:
اصل و نسب دلیل بر شخص وارگی امام مهدی(</H4> از جمله دلایل اثبات شخصوارگی امام مهدی( روایاتی است که از رسول گرامی اسلام؟ص؟ نقل شده و حضرت در آنها به بیان اصل و نسب امام مهدی( پرداخته و او را از اهلبیت و عترت خویش دانسته است و ایشان را از فرزندان امام علی؟ع؟ و حضرت زهرا؟س؟ تلقی کرده است و نیز او را منتسب به نسل امام حسن؟ع؟ بنابر قول اهلسنت و امام حسین؟ع؟ بنابر قول شیعه دانسته است که در واقع وجود اینگونه شاخصههای نسبی و نسلی در روایات دلیل خوبی بر شخصوارگی امام مهدی( است زیرا این شاخصهها در واقع با وجود فردیت شخص، معنا و مفهوم پیدا کرده و با معنای نماد و نمادگرایی همسانی ندارد زیرا همیشه در نماد و نمادگرایی، فردیت و مصداقیت نفی شده و دلالت تطابقی میان نماد و محتوای ظاهری نماد منتفی میشود چون که نماد هیچ وقت از محتوای تحتاللفظی شیء حکایت نمیکند بلکه از طریق مقوله مجاز به باطن و ماورای شیء میپردازد.
طنطاوی در کتاب الجواهر فی تفسیر القرآن این ادعا را مطرح کرده و نظریه تجمیع را ارائه میدهد و جهت ارائه این نظریه پرسشی را مطرح کرده و نظریه را بر آن متفرع نموده است: بیشک پیرامون دجال روایات مختلفی نقل شده که انبیاء در طول تاریخ از حضرت نوح گرفته تا پیامبر گرامی اسلام؟ص؟ همگی از شر دجال به خدا پناه میبردند و پیروان خویش را نیز توصیه میکنند که از شر دجال به خدا پناه ببرند و از طرفی دیگر بر اساس دادههای روایی خواهیم دید که دجال و شرارتهای او در آخر زمان بوقوع میپیوندد و در برابر امام مهدی و حضرت عیسی ایستاده و با آنها مبارزه میکند و به دست آن دو بزرگوار کشته میشود.