چکیده:
سیاستگذار به پیامدهای تغییر سیاست در بازار گندم بر امنیت غذایی و معیشتی جامعه حساس است. بازار گندم تحت تأثیر سیاست خرید تضمینی، سیاست غذای ارزان (یارانه مصرفکننده) و موانع غیرتعرفهای (واردات دولتی) است. ایرادهای سیاست خرید تضمینی (ناکارایی تخصیص منابع، انحراف بازار و افزایش ضایعات ) به طور عام و فشار هزینه اجرای آن به طور خاص تمایل به تغییر سیاستهای اجرایی در بازار گندم را افزایش داده است. در این مطالعه، آثار تغییر سیاستها در بازار گندم برای 4 راهگزین منتخب بررسی و تحلیل شده است. پژوهش با الگوی برنامهریزی ریاضی مثبت منطقهای و دادههای سال زراعی 93-1392 برای 8 پهنه زراعی – اکولوژیک انجام شده است. یافتههای مطالعه نشان دهنده اهمیت سیاست تجاری مکمل برای بازار گندم است. اجرای راهگزین حذف یارانه مصرفکننده و آزادسازی تجاری در حضور سیاست خرید تضمینی آثار منفی کمتری ایجاد میکند، اما احتمال فروش گندم وارداتی به دولت را افزایش میدهد. حذف سیاست خرید تضمینی بدون آزادسازی تجاری، زیان رفاهی برای تولیدکننده و مصرفکننده ایجاد میکند. آزادسازی کامل بازار گندم و پرداخت مستقیم به هر دو گروه باعث کاهش هزینه دولت، مقدار مصرف و ضایعات گندم میشود، اما برای جلوگیری از کاهش زیاد قیمتهای داخلی و افزایش هزینه بودجهای دولت باید با سطح مشخصی از حمایت تجاری اجرایی شود.
خلاصه ماشینی:
آثار تغییر انفرادی و هم زمان ابزارهای سیاستی در متغیرهای کلیدی سطح تولید، واردات و رفاه 147 گروههای ذی نفع ، اندازهگیری و مقایسه اثرپذیری گروههای ذی نفع از تغییرات سیاستی متفاوت و واکنش کشاورزان و مصرف کنندگان در پهنه های زراعی - اکولوژیک به راهگزین های سیاستی پرسش هایی است که سیاست گذار را در گزینش سیاست در بازار گندم و نان مساعدت می کند.
تمرکز بر الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت در تحلیل سیاست ، کارایی بالای این الگو در تحلیل سیاست های کشاورزی را نشان می دهد و در این پژوهش بازار گندم برای راهگزین های سیاستی منتخب با الگوی برنامه ریزی ریاضی مثبت بر پایه اطلاعات سال ٣١٣٩٣ بررسی و تحلیل شده است .
شبیه سازی حذف سیاست خرید تضمینی در حضور موانع غیرتعرفه ای (تجارت دولتی ) در راهگزین سوم نشان می دهد سطح زیرکشت گندم آبی و دیم نسبت به سال پایه به ترتیب ٣/٦٤- و ٢/١٧- درصد کاهش می یابد.
تغییر سطح مصرف گندم برای راهگزین های منتخب سیاستی ( درصد ) حذف یارانه مصرفکننده حذف خرید تضمینی (رجوع شود به تصویر صفحه) ماخذ: یافته های تحقیق اجرای راهگزین حذف خرید تضمینی و اعمال موانع غیرتعرفه ای (راهگزین ٣) مقدار مصرف را در سطح کشور ٩/٤٥- درصد کاهش می دهد.
Iranian Journal of Agricultural Economics and Development Research, 42-2(4): 501-511.
The welfare effects of agricultural policies in the wheat and bread market.
The welfare effects of establishing agricultural water market in Iran case study of Isfahan irrigation networks.