خلاصه ماشینی:
"از طرفی ملاحظه میشود در سخنرانیهای ایراد شده که میبایست موضوع اصلی آن را ماهیت و قلمرو جغرافیا تشکیل دهد،هریک از اساتید به نحوی به مسایل و موضوعاتی اشاره کردهاند که یا در ارتباط با روش تحقیق بوده و یا به مشکلات بررسیها و تحقیقات جغرافیایی اشاره شده است و یا موضوع اصلی سخنرانی راجع به روشهای مورد استفاده برای تحقیقات جغرافیایی بوده است چنانکه از ابتدای صفحه 21 در متن سخنرانی جناب آقای دکتر شکویی سراسر به همین موضوع پرداخته شده است.
و نیز:«جامعه جغرافیایی کشور در این کنگره و در کنگرههای بعدی هیچ از خود سؤال نکرد که تسخیر مراکز علمی و اجرایی و تحقیقی مربوط به مسایل جغرافیا آیا با درخواست و خواهش عملی است؟آیا قدرت تکنیکی و کارکردی یک رشته علمی نیست که تعیین کننده است؟» در صفحه 74 پاراگراف دوم استاد محترم آقای سلیمانی به نکاتی مهم و دقیقی در مورد گزینشی بودن روش علمی و اینکه علم جنبه یا گونهء خاصی از پدیدهها را مورد شناسایی قرار دهد و کلیگرایی روش علمی نیست اشاره کردهاند.
مراحل تحقیق علمی Research Method چنانکه استاد محترم به آنها اشاره کردهاند همانند سایر علوم میباشد اما شامل مراحل زیر است: 1-مشخص کردن مسأله 2-تعیین اهداف تحقیق 3-بازنگری متون 4-پروراندن چارچوب مفهومی و نظری 5-مشخص کردن فرضها یا سؤالات تحقیق 6-اذعان محدودیتهای تحقیق 7-تدوین فرضیهها یا سؤالات تحقیق 8-تعریف متغیرها/اصطلاحات تحقیق 9-انتخاب طرح تحقیق 10-مشخص کردن جامعه و انتخاب نمونه 11-اجرای بررسی مقدماتی 12-جمعآوری دادهها 13-سازماندهی دادهها به منظور تجزیه و تحلیل 14-تجزیه و تحلیل دادهها 15-تفسیر و تعبیر یافتههای تحقیق 16-ارتباط دادن یافتههای تحقیق 17-پیشنهادات لازم برای تحقیقات بعدی 18-انتشار یافتههای تحقیق22 تحقیقات در همه علوم از روش یاد شده پیروی میکنند و نتایج دقیقی از مطالعات خود میگیرند."