چکیده:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی «ریخت شناسی داستان سلامان و ابسال» بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ است. در این مقاله سعی شد نمودار خویشکاری های پراپ و روش ریخت شناسانة وی در داستان سلامان و ابسال، اجرا شود تا مشخّص گردد نظریة پراپ چه اندازه با آن انطباق دارد. استخراج کارکردها، تحلیل حکایات بر اساس حرکتها و تعیین ساختار حکایات از اهداف پژوهش محسوب می شود. روش تحقیق، توصیفی است و نتایج بر اساس تحلیل محتوا به شیوة کتابخانهای روش پراپ تجزیه و تحلیل شده است. نتیجه بیانگر این است که این داستان دارای بیست و یک کارکرد و چهار حرکت است که با پایان یک حرکت، حرکت دیگر آغاز می شود، هر چهار حرکت، ساختاری یکسان و ساده دارند و بسط داستان بدون خویشکاریهای کشمکش و پیروزی و کار سخت و انجام آن است.
خلاصه ماشینی:
علاوه بر این ها مقالاتی نیز در بارة ریخت شناسی برخی متون نوشته شده است: خاتمی و جهان شاهی افشار (1388) با تحقیق در مورد اين كه «چرا پهلوان نامه های پس از شاهنامه مطرح نشده اند؟» نظریة پراپ را در سه داستان حماسی؛ رستم و سهراب، برزو نامه وجهان گیر نامه ، مورد تحلیل قرار داده است.
(سجّادی، 1382: 118) در این مقاله سعی بر این است که داستان سلامان و ابسال جامی بر اساس الگوی ریخت شناسی پراپ مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
مسأله ای که باید به آن توجّه داشت، این است که این بسط و گسترش حرکت ها همیشه به طور متوالی رخ نمی دهد؛ بلکه ممکن است متداخل باشد، یعنی؛ چند حرکت با هم آغاز یا گاهی یکی متوقف شود و دیگری ادامه پیدا کند: 1)یک حرکت مستقیماً حرکت دیگر را دنبال کند: 3)ممکن است داستانی به نوبة خود قطع شود و نمودگار نسبتاً پیچیده ای بوجود میآید: تجزیه و تحلیل داستان سلامان و ابسال بر اساس حرکتها 2-3-1- حرکت اوّل: داستان پادشاه یونان (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) این حرکت از نظر محتوا از نوع چهار نمودار پراپ؛ یعنی بسط حرکت بدون هیچ یک از خویشکاری های H-I و M-N میباشد.
2-3-2- حرکت دوم: داستان سلامان و ابسال (به تصویر صفحه مراجعه شود) این حرکت از نظر محتوا از نوع چهار نمودار پراپ؛ یعنی بسط حرکت بدون هیچ یک از خویشکاری های H-I و M-N است.
2-3-3- حرکت سوم: پایان داستان سلامان و ابسال (به تصویر صفحه مراجعه شود) این حرکت از نظر محتوا از نوع چهار نمودار پراپ؛ یعنی بسط حرکت بدون هیچ یک از خویشکاریهای H-I و M-N است.