چکیده:
وجود مفاهیمی درباره رقص و سماع در اشعار مولانا، نگارندگان را بر آن داشت تا با دقّت بیشتری در این مفاهیم، به اسراری که در ابیات مولانا در رابطه با گردش افلاک و نواهای ساطع شده کیهان بیان شده است، توجّه و تعمّق زیادی نمایند؛ بنابراین با مراجعه به منابع اخترشناسی و نتایج حاصلة اخیر فیزیکدانان و ستاره¬شناسان در مورد موسیقی¬هایی که بوسیلة نجوم و کهکشانها نواخته می¬شوند، معلوم گردید که با تفحّص و ژرف¬نگری در موسیقی¬های کیهانی و ارتعاشات نجومی آن و تحلیل انگیزه¬ها و کیفیت سماع و پایکوبی مولانا می¬توان رابطه¬ای بسیار عمیق میان آنها بدست آورد که شایستة تامّل هستند؛ بنابراین مقاله با رویکرد نقد و تحلیل کیفیّت موسیقی کیهان و امکان و میزان تاثیرگذاری آن در ایجاد انگیزه¬های سماع در مولانا به طرح و بررسی مسائل مربوط به آن می¬پردازد.
در این مقاله سعی می¬شود سماع مولانا از دیدگاه فیزیکی و ستاره¬شناسی و واکنشهای آن حضرت به موسیقی¬های افلاک مورد کنکاش قرار گیرد. شاید بتوان از اسرار ضرب-آهنگهای بازار طلافروشان قونیّه که مولانا را ساعتها به رقص و سماع وادار نمود و رموزی که در اشعار مولانا به سماع و موسیقی آورده شده¬اند، تا حدودی پرده برداشت.
خلاصه ماشینی:
همنوائی سماع مولانا با موسیقی کیهان و دیدگاه فیزیک نوین در رابطه با آن هومن سربلند 1 فرهاد فلاحتخواه 2 چکیده وجود مفاهیمی دربارۀ رقص و سماع در اشعار مولانا، نگارندگان را بر آن داشت تا با دقت بیشتری در این مفاهیم، به اسراری که در ابیات مولانا در رابطه با گردش افلاک و نواهای ساطع شده کیهان بیان شده است، توجه و تعمق زیادی نمایند؛ بنابراین با مراجعه به منابع اخترشناسی و نتایج حاصلة اخیر فیزیکدانان و ستارهشناسان در مورد موسیقیهایی که بوسیلة نجوم و کهکشانها نواخته میشوند، معلوم گردید که با تفحص و ژرفنگری در موسیقیهای کیهانی و ارتعاشات نجومی آن و تحلیل انگیزهها و کیفیت سماع و پایکوبی مولانا میتوان رابطهای بسیار عمیق میان آنها بدست آورد که شایستة تأمل هستند؛ بنابراین مقاله با رویکرد نقد و تحلیل کیفیت موسیقی کیهان و امکان و میزان تأثیرگذاری آن در ایجاد انگیزههای سماع در مولانا به طرح و بررسی مسائل مربوط به آن میپردازد .
» (زمانی،1392: 566) مولانا در موسیقی و رقص چه چیزی یافته بود که بعد از دگرگون شدن به آنها روی آورد؟ همانطور که ملاحظه گردید مادر موسیقی طبیعت است و این همان ارتباطی است که فیزیک نوین از آن به عنوان کیهان نام میبرد و چنانچه در بخشهای بعدی خواهیم دید علم امروزی بخصوص فیزیک نوین ثابت میکند که موسیقیهایی از سیارات و ستارهها از جمله خورشید و حتی سیاه چالهها نواخته میشوند که فقط موسیقی نیستند و دارای بارهای مثبت انرژی نیز هستند که در صورت همنوایی با انسانها حتی میتوانند موجب درمان و شادابی آنها گردند.