چکیده:
«دل هایمز» زبانشناسی با رویکرد جامعهشناختی به زبان است که در نظریّة خود، زبان را به عنوان دانشی معرّفی نمود که جنبة جامعهشناختی آن برخاسته از توانش ارتباطی است. او با مطرح نمودن مفهوم توانش ارتباطی نشان داد که یک صورت زبانی، تا چه حدّ مناسب یک بافت اجتماعی معیّن است. یکی از ابعاد زبان، نقش اجتماعی آن و تاثیر جامعه بر زبان است. هایمز معتقد است «توانش زبانی» به خودی خود کافی نیست بلکه باید با «توانش ارتباطی» همراه شود تا زبان کارکرد مناسب خود را ایفا نماید. بنابراین، به طور طبیعی، ماهیّت اجتماعی زبان، آن را به نوعی تعامل با ماهیّت ارتباطی میکشاند و باعث میشود تا در یک رفتار گفتمانی، بستر زمانی، مکانی، نوع بیان، میزان استفاده از جملات خبری، امری یا پرسشی و اساسا عناصر زبانی، تعیین کنندة شکل، نوع و محتوای هر گفتمان به شمار روند که بیشکّ در روند تبادل یا تعاملهای ارتباطی گوینده و گفتهیاب موثّر خواهد بود. بر این اساس، پژوهش حاضر، با توجّه به ویژگی آثار سنایی، که واردکنندة عرفان اسلامی به شعر و ادب فارسی در قرون اوّلیّة اسلامی است، به این مهمّ خواهد پرداخت که نقش زبان در تبیین رویکرد اجتماعی گفتمان دینی حدیقه چیست؟ و با توجّه به موقعیّت تاریخی و شرایط اجتماعی قرن ششم که نگرشهای دینی هنوز درگیر شگردهای زبان عرفانی نشدهاند، سنایی از چه روشهایی در ساختار کلامش استفاده کرده تا بتواند آثار خود را دلنشین ساخته و پیام خود را با تاثیر بهتری به مخاطب القا کند؟
خلاصه ماشینی:
بر این اساس، پژوهش حاضر، با توجّه به ویژگیِ آثارِ سنایی، که واردکنندة عرفانِ اسلامی به شعر و ادبِ فارسی در قرونِ اوّلیّة اسلامی است، به این مهمّ خواهد پرداخت که نقش زبان در تبیین رویکرد اجتماعی گفتمان دینی حدیقه چیست؟ و با توجّه به موقعیّت تاریخی و شرایط اجتماعیِ قرن ششم که نگرشهای دینی هنوز درگیر شگردهای زبان عرفانی نشدهاند، سنایی از چه روشهایی در ساختارِ کلامش استفاده کرده تا بتواند آثارِ خود را دلنشین ساخته و پیامِ خود را با تأثیر بهتری به مخاطب القا کند؟ كليد واژهها: .
او با مطرح نمودنِ مفهومِ «توانش ارتباطی» نشان میدهد که یک صورت زبانی، تا چه حد مناسب یک بافت اجتماعی معیّن است؟ همچنین تا چه حدّ آفرینندة اثر باید و میتواند از کارکرد یک صورت زبانی و میزان احتمال وقوع آن با اطّلاع باشد؟ بر این اساس، پژوهش حاضر، با توجّه به ویژگیِ آثارِ سنایی که واردکنندة عرفانِ اسلامی به شعر و ادبِ فارسی، در قرونِ اوّلیّة اسلامیست، به این مهمّ خواهد پرداخت که نقش زبان در تبیین رویکرد اجتماعی گفتمان دینی حدیقه چیست و با توجّه به موقعیّت تاریخی و شرایط اجتماعیِ قرن ششم که نگرشهای دینی هنوز درگیر شگردهای زبان عرفانی نشدهاند، سنایی از چه روشهایی در ساختارِ کلامش استفاده کرده تا بتواند آثارِ خود را دلنشین ساخته، پیامِ خود را به مخاطب القا کند؟ communicative competence Dell Hymes (1927 – 2009).