چکیده:
هدف اصلی مقاله حاضر، مقایسه نظرات اعضای هیات علمی و دانشجویان رشته های علوم پایه دانشگاه های اصفهان و صنعتی اصفهان در مورد برنامه ی درسی آموزش علوم، مبتنی بر ویژگی های اساسی ماهیت علم بوده است. بدین منظور از جامعه ی آماری که شامل همه اعضای هیات علمی و دانشجویان رشته های فیزیک، شیمی، زیست شناسی و زمین شناسی وگرایش های مرتبط در دو دانشگاه می گردید، 352 نفر شامل 75 نفر عضو هیات علمی و 277 نفر دانشجو به عنوان نمونه آماری در این پژوهش شرکت کرده اند. روش پژوهش از نوع توصیفی – پیمایشی و ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته سنجش دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان بوده است. جنبه های اصلی مورد سنجش ماهیت علم در این ابزار عبارت بوده اند از موقتی بودن علم، مبنای تجربی علم، خلاقیت در علم، نقش ذهنیت در علم، تاثیر مسائل اجتماعی و فرهنگی بر علم، نقش مشاهده و استنتاج و نقش نظریه و قانون علمی. این مولفه ها در چهار عنصر اساسی برنامه درسی یعنی هدف ها، محتوا، اجرا و ارزشیابی و در دو وضعیت موجود و مطلوب بررسی شده اند. ضریب آلفای کرونباخ برای این مقیاس سنجش برابر 81/0 محاسبه گردیده است. نتایج نشان داده اند که در وضعیت موجود، تنها در عنصر محتوای برنامه درسی، تفاوت معنی داری بین نظرات اعضای هیات علمی و دانشجویان دیده می شود و در سایر عناصر، این تفاوت معنی دار نیست. در وضعیت مطلوب، در تمامی عناصر چهارگانه یعنی هدف ها، محتوا، اجرا و ارزشیابی، تفاوت معنی داری بین نظرات دو گروه وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
آزمون معنیداری تفاوت میانگین نظرات أعضای هیات علمی و دانشجویان در مورد عناصر برنامه درسی در وضعیت موجود (رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس داده های جدول ٢، F مشاهده شده در سطح ٠/٠٥ ≥p ، تنها در عنصر محتوای برنامه درسی معنیدار بوده و بنابراین در سایر عناصر یعنی، هدف ها، اجرا و ارزشیابی، بین نظرات أعضای هیات علمی و دانشجویان درخصوص برنامه درسی آموزش علوم مبتنی بر ویژگیهای ماهیت علم در وضعیت موجود، تفاوت معنیداری وجود ندارد.
گویه های معنیدار مربوط به هدف های برنامه درسی در وضعیت موجود بر حسب نمونه پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس جدول شماره ٣، از میان ٢١ گویه مربوط بـه هـدف هـای برنامـه درسـی در وضـعیت موجود، در مجموع در ٤ گویه تفاوت معنیداری بین نظرات أعضای هیات علمی و دانشجویان مشاهده میگردد.
گویه های معنیدار مربوط به محتوای برنامه درسی در وضعیت موجود بر حسب نمونه پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) 1 Science process 2 Observation and experiment بر اساس داده های جدول ٤، از مجموع ١٩ گویه مربوط به محتوای برنامـه درسـی در وضـعیت موجـود، در مجمـوع در ٢ گویـه ، تفـاوت معنـیداری بـین نظـرات أعضـای هیـات علمـی و دانشجویان مشاهده میشود.
این یافته بدان معنی است که دیدگاه أعضای هیات علمی و دانشجویان در خصوص وضع موجود برنامه درسی آموزش علوم مبتنی بر مؤلفه های ماهیت علم ، در سایر عناصر یعنی هدف ها، اجرا و ارزشیابی در یک راستا بوده است و تفاوت زیادی بین دیدگاه ها آنان در این خصوص دیده نمیشود.