چکیده:
این مقاله به تحلیل گفتمان کارزار انتخاباتی نامزدهای پیروز دورههای هفتم و نهم، انتخابات ریاست جمهوری ایران ـ آقایان سید محمد خاتمی و محمود احمدینژاد میپردازد. هدف از این تحقیق، آشنایی و درک تحولات گفتمانی بین دولت و مردم، طی یک دوره هشت ساله از طریق تحلیل مقایسهای دو فیلم تبلیغاتی این کاندیداهاست. روششناسی پژوهش، روش تحلیل گفتمان انتقادی از منظر فرکلاف است. لذا ابتدا واژگان، ضمیر ما، وجه دستوری، استناد و قطببندیها مورد بررسی قرار گرفته؛ سپس با اپیزودبندی متن و طرح اپیزود اصلی، مرحله توصیف و تفسیر، جمعبندی و تبیین انجام شده است. همچنین در بخشی دیگر از این مطالعه، تحلیلگران برای تحلیل فرامتن شرایط سیاسی، اجتماعی و تاریخی حاکم بر این دو فیلم را مورد توجه قرار دادند. در چگونگی خوانش فیلم، عواملی نظیر زاویه دوربین، نور، صدا، موسیقی و تصاویر نیز بررسی شد. جامعه آماری پژوهش، تمامشماری است و واحد تحلیل، کل متن، تصاویر، موسیقی و دیالوگهاست که پس از به متن درآمدن، بر اساس محورهای تعیینشده در فرم تحلیل گفتمان، ثبت و تجزیه و تحلیل شدند. این مطالعه نشان داد که در فیلمهای تبلیغات دو نامزد شباهتها و تفاوتهای قابل توجهی وجود دارد. هر دو به موضوعاتی چون زنان، جوانان، صرفهجویی در هزینههای تبلیغاتی و تمایل به تغییر، استناد کردهاند. در مقولاتی چون مفاهیم اسلام و ایران، عدالت و آزادی، قانون و مهرورزی، بهکارگیری ضمیر ما، نگاه به دین، ادبیات و شیوه سخنوری و پوشش زنان، تفاوت بارزی در دو فیلم مشاهده میشود. همچنین هر دو نامزد به مباحثی چون اقتصاد، تورم، بیکاری و جرائم نپرداختهاند.
خلاصه ماشینی:
com مقدمه پژوهش حاضر که به تحلیل و مقایسۀ گفتمان های به کار رفته توسط آقایان خاتمی و احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری دوره های هفتم و نهم می پردازد، برآن است تا گفتمان حاکم بر هفتمین دوره انتخابات را که منجر به انتخاب سید محمد خاتمی شد، با گفتمان حاکم بر نهمین دوره انتخابات - که به انتخاب محمود احمدی نژاد انجامید -، از طریق فیلم های تبلیغاتی ساختۀ ستاد تبلیغات انتخابات آنها، در یک مطالعۀ مقایسه ای بررسی کند.
با این فرض می توان با بررسی گفتمان تبلیغات سیاسی در دوره های انتخاباتی متفاوت ؛ بخشی از گفتار و نوشتار شکل گرفته در جریان تحولات اجتماعی - سیاسی کشور را مطالعه و تحلیل کرد.
خاتمی و پرسشگر: در این اپیزود خاتمی در کنار پرسشگری است و پرسش هایی به نظر از پیش تعیین شده با وی مطرح می شود؛ علت کاندیداتوری ، سابقۀ فعالیت های سیاسی و انقلابی خاتمی ، ارتباط میان حوزه و دانشگاه ، مسالۀ جوانان و اقبال به چهره ای نو در سیاست ، حریم خصوصی خاتمی ، مسئلۀ زنان و دیدگاه خاتمی به زنان ، تأکید بر ضرورت تنوع و تکثر آرا و احزاب ، مسئلۀ خود و غیرخودی ، هزینه های تبلیغاتی انتخابات و پرسش از آینده ایران ، مهم ترین موضوعات و مباحث این پرسش و پاسخ است .
ساختار: احمدی نژاد در دوره ای ظهور می کند که طی ٨ سال دوران خاتمی ، تغییراتی در شیوه حکومتی کشور و آزادی بیان به وجود آمده است و به واسطۀ چندین دوره برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ، فیلم های تبلیغاتی رشد کیفی و کمی بیشتری داشته اند، لذا با توجه به مجموع شرایط ؛ یعنی بهبود وضعیت تکنیکی ساخت فیلم و نیز باز بودن فضای سیاسی و عقیدتی کشور، فیلم ، قابلیت های ساختاری و موضوعی بهتری دارد.