چکیده:
فیلم گوزنها، ساختۀ مسعود کیمیایی در سال ۱۳۵۳، یکی از پرحاشیهترین فیلمهای ایران در حساسترین روزهای این سرزمین در قرن اخیر بوده است. اکران این فیلم، حواشی بسیاری داشته که مهمترین آن، آتشسوزی سینما رکس آبادان در حین اکران فیلم بوده است. به همین سبب غالباً از سوی منتقدان سینمایی و غیرسینمایی و همچنین عامۀ مردم، بحثهای بسیاری حول آن صورت گرفته است. از این رو، برای شناختن گفتمانهای بازنمایی شده در این فیلم، ارتباط میان این گفتمانها با یکدیگر و نسبت آنها با فضای اجتماعی - سیاسی آن روزهای ایران به سراغ تحلیل این فیلم رفتهایم. برای رسیدن به پاسخ، از مدل نشانهشناسی گفتمانی بهره جستیم که مبتنی بر آرای لاکلا و موف است. بر پایۀ این روش، چهار خرده گفتمان سنت، انقلابیگری، سرمایهداری و حکومتی را در فیلم شناسایی کردیم. در این میان گفتمان انقلابی، بهعنوان گفتمان برتر فیلم به مدد گفتمان سنت آمده و در برابر دو گفتمان دیگر میایستد. این تصویر با جبههبندیهای روزهای انقلاب ۵۷ سنخیت دارد.
خلاصه ماشینی:
اما در این میان هیچ کدام مانند فیلم گوزن ها، ساخته مسعود کیمیایی ، دستخوش تعبیر و تفسیر سیاسی و اجتماعی نشدند؛ فیلمی که یک سال تعلیق را تجربه کرد و سپس با تغییر پایان بندی آن به سینماها راه یافت .
با توجه به آنچه در بالا اشاره شد، پرداختن به این فیلم ، به دلیل جایگاهش در سینمای سیاسی - اجتماعی ما و همچنین حواشی پیرامونش ، ضروری می نماید و به اعتقاد ما مدل نشانه شناسی گفتمانی فیلم ، مناسب ترین روش برای تحلیل فیلم گوزن هاست .
پیشینه پژوهش در این بخش از پژوهش ، نخست به پژوهش ها و نقدهای انجام گرفته پیرامون گوزن ها و فیلم های دیگر کیمیایی و به طور کلی سینمای قبل از انقلاب می پردازیم و سپس به پژوهش انجام شده با روش مدنظر این مقاله ، اشاره خواهیم داشت .
این عمل کمال گرا که برآمده از مقاصد آرمان خواهانه جمعی است ، در نهایت ، صحنه رویارویی با پلیس حکومتی را به همراه دارد که می تواند برای تماشاگر القاگر این نکته باشد که عامل اصلی تمام بی عدالتی ها در زندگی فردی و اجتماعی شخصیت های فیلم برآمده از عملکرد حکومت است .
دال های ارزشی قدرت : مبارز سیاسی ، سوسیالیست ، وفادار، آرمان گرا، امیدوار، از طبقه متوسط ، رفیق باز، صادق ، با سواد، دارای روحیه از خودگذشتگی (رجوع شود به تصویر صفحه) سید سید شخصیتی است در این فیلم ، که بسیاری او را نقش اول می پندارند.