چکیده:
منوچهری دامغانی از سرایندگان بهنامِ سدة پنجم هجری است که تاکنون تصحیحاتی چند از دیوان او در ایران و خارج از ایران انجام شده است، امّا همچنان شناختهترین و مهمترین تصحیح از دیوان وی، تصحیح محمّد دبیرسیاقی است که برای نخستینبار در سال 1326ش به چاپ رسید و در چاپهای بعدی بارها ویرایش شد. ازآنجاکه دستنویس کهنی از دیوان منوچهری برجای نمانده است و همچنین بهسبب سبک ویژة منوچهری در سرودن اشعار که در دیوان دیگر شاعران شبیه به آن را نمیتوان یافت و نیز با درنظرداشتن توجّهِ خاصّ او به دنیای پیرامونش، تصحیح دیوان او بسیار دشوار است. مقالة پیشِ رو، تصحیح ابیاتی از دیوان منوچهری است برپایة چاپ دبیرسیاقی و البتّه در کنار آن، به دو چاپ اخیر از دیوان منوچهری نیز، بهسبب تازگی کار توجّه شده است: چاپ حبیب یغمایی (1392ش) و چاپ ث3مصحّح در تصحیح از آنها بهره برده است، از چندین دستنویس دیگر هم استفاده شده که بعضی کهنتر از دستنویسهای ایشان است. همچنین پژوهشگران این مقاله در انتخاب ضبط درست، جز توجّه به اجماع دستنویسهای کهنتر، قواعد قافیه، نحو و جملهبندی و دیگر بایستههای ادبی، معنای بیت را نیز درنظر گرفتهاند.
خلاصه ماشینی:
دبیرسیاقی نسخه بدلی برای این بیت نداده است ، امّا در بین دست نویس هایی که ایشان در تصحیح دیوان استفاده کرده اند و نیز دست نویس هایی که نگارندگان این مقاله در اختیار دارند، ضبط دیگری را میتوان دید که با صنعتِ به کاررفته در مصراع دوم همخوانی بیشتری دارد؛ ازجمله ، اقدم نسخ دبیرسیاقی، دست نویس مل ، به جای«ارژنگ »، «ارزنک » (یک نقطه بالای کلمه ) آورده است .