چکیده:
موقعیت جغرافیایی به عنوان عاملی مهم، ثابت و تاثیر گذار بر ژئوپلیتیک کشورها مطرح است و یکی از
شاخص های مورد توجه قدرتها در نظام بینالملل میباشد؛ یعنی اینکه کشورها در چه موقعیتی قرار گرفته
باشند و از کدام یک شاخصهای ژئوپلیتیکی (موقعیت، وضعیت، منابع انرژی، ایدئولوژی، قلمرو فرهنگ
و. . .) و در همسایگی چه قدرتی (ابرقدرت، قدرت بزرگ و یا قدرت منطقه ای) به سر میبرند، از اهمیت
به سزایی برخوردار است. برخی مناطق جهان از لحاظ موقعیت ژئوپلیتیکی دارای اهمیت ویژة برای امنیت
جهان هستند. اوکراین ازجمله کشورهایی میباشد که برای قدرتهای بزرگ دارای اهمیت زیادی است
بهطوریکه موقعیت ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی، ژئوکالچری این کشور زمینهساز شکل
جدیدی از معادله قدرت بین بازیگرانی بوده، که تلاش داشتهاند تا نقش موثری را در محیط بینالملل ایفاء
کنند. اوکراین با موقعیت ژئوپلیتیک خاص بعنوان پل ارتباطی میان اروپا و روسیه، در واقع مهمترین کشور
اروپای شرقی به لحاظ ژئوپلیتیکی است. به همین دلیل این کشور بیشتر به حوزهای برای کشمکش
قدرتهای بزرگ تبدیلشده، که بعد از جنگ سرد تلاش داشتهاند نقش موثری در آن منطقه ژئوپلیتیکی
ایفاء کنند و بر نتایج و معادلات بینالمللی تاثیرگذار باشند. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و
روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سوال است، که دلایل اهمیت اوکراین برای اتحادیه
اروپا، امریکا و روسیه چیست؟ و دلایل اهمیت اوکراین برای قدرتهای بزرگ احصاء گردد. ضمنا
پژوهشگران بر این باور اند که موقعیت ژئوپلیتیکی، ژئواکونمیکی و ژئوکالچری اوکراین که حائل بین
روسیه و اتحادیه اروپا است و همچنین دارا بودن موقعیت پل انرژی عامل «این « ژئواکونمیک»باعث اهمیت این کشور برای قدرتهای بزرگ شده است. زمانیکه مناطق ژئوپلیتیکی جهان با عوامل ژئواکونومیک
همراه گردند، آن مناطق موقعیت منحصربه فردی پیدا خواهند کرد و در نتیجه نقش مهمی در تدوین
راهبردهای سیاست خارجی قدرت های جهانی ایفا می کنند
خلاصه ماشینی:
موقعيت جغرافيايي اوکراين به گونه اي است که اين کشور به زمين رقابت بين قدرت هاي بزرگ يعني روسيه ، امريکا و اتحاديه اروپا تبديل شد؛ زيرا اين کشور به عنوان گلوگاه انرژي اتحاديه اروپا و گلوگاه اقتصاد روسيه که از اين مسير گاز خود را به اروپا صادر ميکند.
هدف اين پژوهش اين پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه اي و روش تحقيق توصيفي و تحليلي به دنبال پاسخگويي به اين سوال است ، که دلايل اهميت اوکراين براي اتحاديه اروپا و امريکا و روسيه چيست ؟ براي پاسخگويي به اين سوال سعي کرده ايم که موقعيت ژئوپليتيکي و ژئوراستراتژيکي و همچنين ژئواکونوميکي اوکراين را تشريح کرده و سپس منافع هر يک از اين قدرت ها را در اوکراين که باعث ضعف سياسي و عدم ثبات در اين کشور مي شود را به طور جداگانه برشمرده و مورد بررسي قرار گيرد.
Geoeconomics موقعيت بين المللي منحصربه فردي خواهند يافت و درنتيجه نقش مهمي درتدوين راهبردهاي سياست خارجي قدرت هاي جهاني براي شکل دادن به نظم جديد و يا به چالش کشيدن نظم موجود پيدا خواهند کرد و ساختار سياسي نظام بين الملل ميان ساختار اقتصادي و نظامي جهان يعني در حد فاصل يک - تک قطبي تا اقتصاد شبکه اي قرار گرفته است .
لذا حضور در حياط خلوت اين کشور به عنوان يکي از اهداف اصلي سياست خارجي امريکا بعد از جنگ سرد و فروپاشي شوروي است تا بدين صورت مانع از قدرت گيري روسيه در اين منطقه که زمينه تحت سلطه قرار گرفتن را توسط روسيه نيز دارند، شود بنابراين اوکراين براي امريکا بيشتر داراي اهميت ژئوپليتيکي است .