چکیده:
از نگاه اسلام، حکمت آموزی و تزکیه روان، دو سربرگ حیاتی و فراگیر اهداف آموزشی-تربیتی به شمار می رود؛ به گونه ای که بدون نیل به این مهم، رسالت اصلی تعلیم و تربیت انجام نخواهد پذیرفت. رویکرد عادلانه و حکمت آمیز به این دو وظیفه برجسته ایجاب می کند که تفکیک استعدادها و برتری دادن برخی بر برخی دیگر در بهره وری از دانش و تزکیه روان، مسیر طبیعی خود را به تدریج طی کند؛ نه اینکه از ابتدا بر نظام آموزش و پرورش تحمیل گردد. طرح حاضر، ضمن بازنگری در نظام چندالگویی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، درصدد ارائه الگویی از آموزش و پرورش با تنظیم استعدادهای برتر، خوب و متوسط می باشد. در این طرح، چیستی و چرایی و چگونگی تنظیم و هم افزایی استعداد فراگیران، اعم از متوسط، خوب و برتر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. هدف اساسی از بیان چنین مطالبی این است که با رویکرد نقد و بررسی وضعیت موجود آموزش و پرورش بتوان زمینه را برای ایجاد تحولی مقتضی در محتوا و روش و ساختار آموزش و پرورش به منظور رسیدن به وضع مطلوب آن گونه که در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انعکاس یافته است فراهم آورد. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی است که ضمن توصیف و تجزیه و تحلیل وضعیت جاری الگوهای چندگانه آموزش و پرورش، بر طراحی الگوی آموزش و پرورش فراگیر به مثابه الگوی برتر در مقایسه با سایر الگوهای آموزش و پرورش تاکید می ورزد.
خلاصه ماشینی:
ک: سخنرانی در دیدار معلمان و فرهنگیان، 17/2/1396، 13/2/1395، 16/2/1394 و 17/2/1393)، همچنین با تکیه بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، نظام عمومی و دولتی آموزش و پرورش این ظرفیت را دارد که بهدور از هرگونه ویژهگرایی و برتریمحوری، با تنظیم طیفهای گوناگونی از استعدادها، همة فراگیران را از هر قشر و طبقة اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی زیر چتر حمایت آموزشی ـ پرورشی خود درآورد.
برای نظام آموزش و پرورش، این امر میسر است که با الگوبرداری از رویکرد قرآنی ـ روایی به تعلیم و تربیت، نسبت به تنظیم و ارائه و اجرای طرح جامعی از آموزش و پرورش فراگیر، بدون تکیه بر جدایش ابتدایی فراگیران با استعداد برتر از سایر فراگیران دارای استعداد متوسط یا ضعیف، اهتمام ورزد و برای عملیاتیسازی آن طرح، اقدامات لازم و مقتضی را به عمل آورد.
نتیجهگیری در نگاه نخست، روشن شد که بر اساس طرح تنظیم استعدادها در امر آموزش و پرورش، بسته به کمیت و کیفیت تعامل و مشارکت طیفهای سهگانة استعداد با یکدیگر، اولا وضعیت استعدادهای برتر با جلب همکاری افراد این گروه در امور آموزشی گروه استعدادهای خوب تثبیت خواهد شد؛ ثانیا سطح گروه استعدادهای خوب با جلب همکاری افراد این گروه در تقویت درک و آموزش گروه استعدادهای متوسط، به سمت سطح استعداد برتر ارتقا خواهد یافت؛ ثالثا زمینه برای بالا رفتن میزان بهرهبری گروه استعدادهای متوسط تا سطح استعداد خوب فراهم خواهد گشت.