چکیده:
توجه به جنسیت و رابطه آن با زبان اثر، از مباحث مهم در حیطه سبک شناسی است. پژوهش گران بسیاری بر این باورند که بین سبک نویسندگان زن و مرد تفاوت معناداری وجود دارد. در این پژوهش سعی بر آن است تا ویژگی های سبک نحوی دو اثر سووشون دانشور و سه تار آل احمد به عنوان دو نمونه منتخب از نویسندگان زن و مرد مورد بررسی قرار گیرد. با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی نظام مند، در مجموع 10 صفحه از آثار برگزیده شد. سپس تفاوت های نحوی آنها استخراج شد و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد دانشور به لحاظ دستوری از جملات ساده تر و کوتاه تری استفاده کرده است. از حیث مفهوم، میزان کاربرد جملات خبری، پرسشی و عاطفی در هر دو اثر تقریبا یکسان بوده است، اما جملات امری، در نوشته دانشور بیشتر به چشم می خورد. همچنین کاربرد جملات همپایه، ناهمپایه، پایه و پیرو در هر دو اثر تقریبا مشابه است. البته باید در نظر داشت که دانشور بیشتر از آل احمد، فعل و فاعل جملات را حذف کرده است. در نهایت، مشخص های که می توان با قطعیت به جنسیت نویسنده ربط داد این است که کاربرد جملات ساده و کوتاه، مختص نویسنده زن است و نوشتاری که بیشتر مقید به دستور و منظم تر نوشته شده است، مختص نویسنده مرد است.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش سعی بر آن است تا ویژگیهای سبک نحوی دو اثر سووشون دانشور و سهتار آلاحمد به عنوان دو نمونۀ منتخب از نویسندگان زن و مرد مورد بررسی قرار گیرد.
در این رهگذر بررسی مقولههای نحوی در سبکپژوهی، اهمیت بسیار یافته و کشف پیوند میان ساختارهای نحوی و معنای سخن، بخشی از بررسیهای سبکشناختی را در برمیگیرد و به بررسی مسائلی از قبیل کیفیت نظم واژهها در جمله (نسبت نظم پایه و جابجایی در ساختار نحوی)، ساختمان جمله (ساده، مرکب، پیچیده، و پیچیدۀ مرکب)، طول جملات (بلندی و کوتاهی)، پیوستار بلاغی جملهها (همپایگی، وابستگی، استقلال، تناوب، توازن، تقابل و تضاد)، ساخت و نقش معنایی جملهها (خبر و ابلاغ، پرسش، امر، ندا، تعجب) و وجهیت و صدای دستوری و رابطۀ آن با دیدگاه نویسنده میپردازد (فتوحی، 1390: 268) از سوی دیگر، توجه به جنسیت و رابطه آن با زبان اثر، از مباحث مهم در حیطۀ سبکشناسی است و پژوهشگران بسیاری بر این باورند که بین سبک نویسندگان زن و مرد تفاوت معناداری وجود دارد.
بدین منظور، اثر «سووشون» دانشور و «سهتار» آلاحمد به عنوان یکی از شاخصترین آثار آنان، مورد بررسی قرار گرفته است تا به این پرسش پاسخ داده شود که چه تفاوتهایی میان سبک نوشتاری زنانه و سبک نوشتاری مردانه به لحاظ ساختار نحوی وجود دارد ؟ 2- پیشینه پژوهش در خصوص تفاوتهای نگارش زن و مرد باید به ذکر این مهم پرداخت که بسیاری از محققان زبانشناسی بر وجود تفاوتهای نگارشی زن و مرد تأکید کرده و از این رهگذر به بررسی جامع و بیان نتایج حاصل از این تفاوتها پرداختهاند.