چکیده:
یکی از دگرگونیهایی که در رباعی معاصر نسبت به گذشته رخ داده، توجّه بیشتر به جنبههای رسانهای و ارتباطی این قالب کوتاه ادبی است. رباعیسرایان معاصر با عنایت به این موضوع که فرصت چندانی برای شرح و طرح مسایل گوناگون ندارند، کوشیدهاند با استفاده از ظرفیّتهای رسانهای صور خیال و آرایههای ادبی با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند و مفاهیم خــرد و کلان را به آنها انتقال دهنــد. به این اعتبار، در مقاله حاضر با استناد به منابع کتابخانهای و روش توصیفی- تحلیلی کارکرد ارتباطی و رسانهای صنایع مذکور در رباعیهای جلیل صفربیگی به عنوان یکی از برجستهترین رباعی-سرایان معاصر، بررسی و کاویده خواهد شد. او با تکیه بر صورتهای خیال استعاره و تشبیه و آرایههای جناس، مراعات نظیر، تلمیح، تکرار و اغراق، موفّق به بازگویی و انتقال موضوعات عاشقانه، دینی و اعتقادی، احوالات شخصی، فلسفی و اندیشهای، سیاسی و اجتماعی، اخلاقی و حبّ وطن به مخاطبان خود شده است. بنابراین، صنایع ادبی در رباعی¬های صفربیگی بخش عمدهای از فرآیند انتقال پیام به گروه هدف را بر عهده دارند.
خلاصه ماشینی:
بررسی کارکرد ارتباطی و رسانه ای صور خیال و آرایه های ادبی در رباعی های جلیل صفربیگی هادي پيرگزي اكبر شعباني چکیده یکی از دگرگونی هایی که در رباعی معاصر نسبت به گذشته رخ داده، توجّه بیشتر به جنبههای رسانهای و ارتباطی این قالب کوتاه ادبی است.
رباعی سرایان معاصر با عنایت به این موضوع که فرصت چندانی برای شرح و طرح مسايل گوناگون ندارند، کوشیده اند با استفاده از ظرفیّت-های رسانه ای صور خیال و آرایه های ادبی با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند و مفاهیم خــرد و کلان را به آن ها انتقال دهنــد.
به این اعتبار، در مقالۀ حاضر با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی کارکرد ارتباطی و رسانه ای صنایع مذکور در رباعی های جلیل صفربیگی به عنوان یکی از برجسته ترین رباعی سرایان معاصر، بررسی و کاویده خواهد شد.
کارکرد رسانه ای صور خیال و آرایه های ادبی در رباعیات صفربیگی بررسی رباعی های صفربیگی نشان می دهد که او در میان صورخیال بیش از همه به استعاره و نوع مکنیۀ آن نظر داشته که این امر بر جنبه های تخیّل سروده هایش افزوده است.
در مجموع، رباعی های صفربیگی در جهت تفهیم و انتقال مفاهیم مورد نظر شاعر به مخاطب پیوندی تنگاتنگ با آرایه های ادبی دارند، به طوری که اگر این صنایع از رباعی-ها حذف شوند، فرآیند ارتباط گیری با خواننده دچار اختلال خواهد شد.
در رباعی های صفربیگی از این کارکرد رسانه ای آرایۀ تجاهل العارف استفاده شده است.
در رباعی های صفربیگی این آرایه در توصیف بزرگ منشی پدر و سختی هایی که به جان می خرد، استفاده شده است.