چکیده:
مقاله حاضر پژوهشهای ادبی زنمحور (مقالههای علمی پژوهشی، کتابها، پایاننامهها و رسالهها) را در حوزه ادبیات داستانی معاصر، از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۹۴ با رویکردی جامعهشناختی مورد بررسی قرار میدهد؛ ضمن اینکه تلاش شده است تا با ارائه و بررسی جدولها و نمودارهایی، سالشمار تحقیقات، سیر صعودی آنها، نویسندگان و آثار داستانی پراستقبال، جنسیّت پژوهشگران و رویکردهای تحقیقات نیز مورد نقد و تحلیل قرار گیرند. نتایج نشان میدهد که عوامل اجتماعی باعث شدند تا میزان گرایش پژوهشگران به نقد و بررسی آثار داستانی زنمحور از اواخر دهه هشتاد روندی رو به افزایش داشته باشد. سیمین دانشور، زویا پیرزاد و رمانهای سووشون و چراغها را من خاموش میکنم بیشترین میزان پژوهشها را به خود اختصاص دادهاند. تعداد پژوهشگران زن در مقایسه با پژوهشگران مرد بیشتر بوده است. نقدهای جامعهشناسانه، فمینیستی و روانشناختی، رویکردهای اصلی و توجه به مسائلی نظیر مردسالاری، بیهویتی زن، تبعیضهای جنسیّتی، خشونت علیه زنان و غیره از رویکردهای فرعی پژوهشها هستند. با توجه به رویکردها میتوان گفت که چهره ارائه شده از زن در پژوهشهای ادبی معاصر هرچند دقیقتر شده ولی همچنان ناخوشایند است و موضوعات ارزشی مغفول ماندهاند.
خلاصه ماشینی:
نقد و بررسی پژوهشهای ادبی زن محور مریم مقدمی* دکتر غلامحسین غلامحسین زاده استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس دکتر نجمه دری دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس دکتر حسن ذوالفقاری دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس چکیده مقالۀ حاضر پژوهشهای ادبی زن محور (مقاله های علمی پژوهشی، کتابها، پایان نامه ها و رساله ها) را در حوزٔە ادبیات داستانی معاصر، از سال ١٣٠٠ تا ١٣٩٤ با رویکردی جامعه شناختی مورد بررسی قرار میدهد؛ ضمن اینکه تلاش شده است تا با ارائه و بررسی جدولها و نمودارهایی، سال شمار تحقیقات ، سیر صعودی آنها، نویسندگان و آثار داستانی پراستقبال ، جنسیت پژوهشگران و رویکردهای تحقیقات نیز مورد نقد و تحلیل قرار گیرند.
مقالۀ حاضر درصدد است تا تحلیلهایی آماری از مقاله های علمی پژوهشی، کتابها، پایان نامه ها و رساله ها در حوزٔە پژوهشهای ادبی زن محور بر اساس داستان معاصر، از سال ١٣٠٠ تا ١٣٩٤ براساس سال شمار تحقیقات ، داستانها و نویسندگان پراستقبال ، جنسیت پژوهشگران و رویکردهای پژوهشها ارائه دهد.
(رجوع شود به تصویر صفحه) بررسی نمودارها نشان میدهد که به طور کلی از اواخر دهۀ هشتاد تعداد پژوهشهای زن محور در هر سه حوزٔە مقاله ها، کتابها، پایان نامه ها و رساله ها براساس ادبیات داستانی معاصر روندی رو به افزایش داشته است .