چکیده:
این مقاله به مطالعه انگارههای ذهنی شخصی بسیج و خویشتن انجمن اسلامی پرداخته است. افراد اغلب دیگران را براساس انگارههایی که در ذهنشان از دیگری وجود دارد، درک میکنند و بر همین اساس سعی میکنند با دیگران ارتباط برقرار کنند. بر اساس نظریه نیشیدا، انگارههای ذهنی مجموعهای از تجربیات گذشته هستند که در گروههای دانشی مرتبط دسته بندی شدهاند و برای راهنمایی رفتارهای ما در موقعیتهای آشنا به کار میروند. رویکرد روشی ،کیفی است و در مجموع با 46 نفر از اعضای تشکلها مصاحبه نیمه ساختیافته انجام شده است و در نهایت انگارههای ذهنی شخصی بسیج و انگارههای خویشتن انجمن اسلامی، با یکدیگر مقایسه شدهاست . با استفاده از تحلیل مضمون دادهها، پنج انگاره ذهنی شخصی اعضای بسیج نسبت به اعضای انجمن شناسایی شد، که شامل «مخالفتورزی»، «تجددگرایی»، «نسبیگرایی اخلاقی»، «سطحیگرایی» و « مطلقگرایی» است. از میان این مضامین دو مضمون تکثرگرایی و روشنفکری دینی که ذیل مضمون «تجددگرایی» تعریف شدهاند از مضامینی است که انگارههای خویشتن اعضای انجمن نسبت به خودشان هست و تحت عنوان انگارههای مشابه نامگذاری شده است. همچنین مضمون تناقض و روابط آزاد، از مضامین خود انگاره از منظر دیگری هستند که با انگاره شخصی اعضای بسیج مشابهت دارد. انگارههای دیگر خویشتن انجمن از منظر خود شامل هویت سیال، التزام به ولایت فقیه، دینداری_ دین داری ضعیف است. آن ها به مضمون هویت سیال به عنوان یک خودانگاره اشاره میکنند در حالی که اعضای بسیج مضمون هویت سلبی را بعنوان یک انگاره شخصی در مورد آنها بیان میکنند.
خلاصه ماشینی:
ir * این مقاله بخشی از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان «مطالعه کیفی انگاره های ذهنی بین تشکل های دانشجویی» است که در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران دفاع شده است .
جمعیت های اجتماعی و گروه های مختلفی با نگرش های فرهنگی، دینی و سیاسی متفاوت در جامعه ایران وجود دارند، در این مقاله ، دو تشکل 1- Intercultural Communication 2- Hammer دانشجویی که به لحاظ دیدگاه های سیاسی، مذهبی و فرهنگی، تعارضاتی با یکدیگر دارند، به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده اند.
یکی از این مطالعات ، پایان نامه ای است با عنوان «بررسی آثار ارتباطات میان فرهنگی زوج های ایرانی و فرانسوی عضو انجمن دوستی ایران و فرانسه ساکن تهران بر انگاره های ذهنی و کاهش حساسیت بین فرهنگی آنها» که توسط شیما حکیمیمهدیآبادی انجام شده است (حکیمیمهدیآبادی، ١٣٩٠).
فقدان چارچوب و اصول ثابت از موضوعات دیگری است که در انگاره های ذهنی اعضای بسیج دانشجویی نسبت به تشکل انجمن اسلامی وجود دارد.
مصاحبه شوندگان معتقدند افراد عضو انجمن اسلامی، تحت تأثیر جناح سیاسی نزدیک به خود هستند و به جناح اصلاح طلب تعلق خاطر دارند و این مسئله آنها را از موقعیت دانشجوییشان دور کرده است .
عرفیگرایی، به معنای به کارگیری دین در سطح فردی مانند اجرای احکام دینی و بیتوجهی به احکام اجتماعی دین و مقدم دانستن اخلاق و عرف در جامعه ، خرده مضمون دیگری است که انگاره های ذهنی مصاحبه شوندگان را در مورد اعضای انجمن اسلامی بیان میکند.