چکیده:
با پیروزی انقلاب اسلامی نقطه عطفی برای ایجاد تمدن نوین اسلامی بوجود آمد و با دگرگون شدن معادلات حاکم بر زندگی جمعی، فضای مناسبی برای تمدن سازی اسلامی فراهم شد. تکوین تمدن نوین اسلامی در عصر حاضر یکی از اساسی ترین موضوعاتی است که ذهن بسیاری از اندیشمندان در داخل و خارج کشور را به خود مشغول کرده است. مبحث تمدن نوین اسلامی از آنجا که اصطلاحی نو ظهور و برای مفهومی خاص بوده است که در چند سال گذشته توسط رهبر انقلاب مطرح گردیده است نظریه پردازی و نگارش اثری مستقل در این موضوع صورت نگرفته است. یک روش سودمند برای فهم نوین بودن تمدّن آن است که بفهمیم که این تمدّن بیشتر سعی در حلّ چه مسائلی دارد و چگونه در جهت حل آن¬ها می¬کوشد. از این رو، نقطه¬ی قابل اتکاء برای شروع روند تمدن¬سازی نوین اسلامی این است که با چراغ اسلام و معنویت، خود را آماده¬ی حل بحران¬های برآمده از تمدّن غرب کنیم. تمدن نوین اسلامی موضوعی است که توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح و به عنوان غایت انقلاب اسلامی ایران معرفی شد. دستیابی به تمدن نوین اسلامی را می توان بزرگترین آرمان انقلاب اسلامی دانست که راه رسیدن به آن به دلیل عدم بررسی ابعاد مختلف آن مشکل می نماید . تبیین عوامل ایجاد تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری نیل به این مقصود را ساده تر می کند. در این مقاله اندیشه مقام معظم رهبری مبنی بر تمدن نوین اسلامی تبیین شده است. که ابتدا مفهوم شناسی تمدن، تمدن اسلامی و تمدن نوین اسلامی پرداخته شده است. سپس عوامل ایجاد این تمدن نوین اسلامی ذکر شده است که به دو دسته عوامل باطنی و عوامل ظاهری تقسیم بندی شده اند. در عوامل باطنی ایجاد تمدن نوین اسلامی مباحث ایمان و مکتب، رهبری و امکانات بحث شده است. در عوامل ظاهری تمدن نوین اسلامی سه مبحث آمده است. در بحث اجتماع: مدارا، رفق و سازش، عدالت محوری، مبارزه با سنت های غلط اجتماعی و فرهنگ حاکم بر جامعه سخن به میان آمده است. در بحث فردی؛ کرامت انسانی، اخلاق گرایی، جهان بینی و آرمان، علم و دانش اندورزی، عقلانیت و خردورزی، خودباوری، سبک زندگی، لزوم شکل دادن به آرمان جوانی بحث شده است. در بحث مدیریتی: زدودن اندیشه تمدن غربی، ایجاد تمدن متکی به معنویت، اهمیت دادن به علوم اسلامی، تلاش و مجاهدت (مدیریت جهادی) آمده است. نوع تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه¬ای، اسنادی و فیش¬برداری می¬باشد و شبکه اینترنت نیز مورد استفاده قرارگرفته است.
خلاصه ماشینی:
با توجه به این که تحقق تمدن نوین اسلامی و حکومت اسلامی، ارتباط مستقیم با مردم و مردمی بودن دارد، در فصل پنجم کتاب ولایت و حکومت، وقتی بحث به عناصر سهگانۀ حاکمیت اسلامی میرسد و بحث مردم و امکانات و تواناییها پیش میآید، مقام معظم رهبری میفرماید: «حکومت اسلامی و تمدن نوین اسلامی، بهترین وسیله برای دخالت مردم در ادارۀ امور است و در حکومت اسلامی، حرکت اصلی به دوش مردم و تابع اختیار آنهاست» (مؤسسۀ ایمان جهادی، 1391: 474).
از مجموع آیاتی که در این رابطه در قرآن وجود دار،د این حقیقت دریافت میشود که سقوط اخلاقی و بحران معنویت، مقدمۀ سقوط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و نظامی و عامل نابودی نظامها و تمدنها است و این یکی از سنتهای حاکم بر جامعه و تاریخ است، چون یک جامعه و تمدن هنگامی میتواند به حیات سعادتمند خود ادامه دهد و به پویایی و پایایی، رشد و تکامل خود امیدوار باشد که اصول، ارزشها و اخلاق را در جامعه رعایت نماید (کرمی فریدونی، 1385: 419)، تا آنجا در روایتی از پیامبر( نقل شده است که ایشان در مورد فلسفۀ بعثت خویش فرمودند: «بعثت لأتمم مکارم الأخلاق» (مجلسی، 1404: 67/372)؛ برای اتمام مکارم و فضایل اخلاقی مبعوث شدم.
خودباوری</H5> یکی از مسائل مهمی که از آرمانهای عالیۀ مقام معظم رهبری است و باید برای ایجاد تمدن نوین اسلامی بیشتر مورد توجه قرار گیرد، خودباوری و اعتماد به نفس در کنار توکل به خداست.