چکیده:
کتاب مقتل امیرالمومنینA، تالیف ابوبکر عبداللهبنمحمدبنعبید القرشی، مشهور به ابنابیالدنیا (وفات 281ﻫ.ق)، از معدود مقاتل باقیمانده درباره وقایع مرتبط با شهادت امیر مومنان، علیA است. اگرچه این اثر کتابی تاریخی است، روش ابنابیالدنیا در گزینش اخبار و ذکر اسناد، این کتاب را از کتب متداول تاریخی متمایز نموده است. مولف کتاب سعی کرده تا ضمن پایبندبودن به شیوه محدثان در ذکر اسناد، اثری تاریخی درباره مقتل امیر مومنانA به رشته تحریر درآورد.
جیمز ای. بلامی (1925ـ2015میلادی) نویسنده این مقاله، با بهرهبردن از روش فواد سزگین (1924ـ2018میلادی) در بررسی اسناد این کتاب، سعی در پیبردن به منابع موجود و در دسترس ابنابیالدنیا دارد. وی ابتدا از مشایخ بیواسطه مولف آغاز کرده تا به راوی مشترک اسناد مشابه دست یابد. همچنین، نویسنده مقاله در جستوجوی این است که ابنابیالدنیا به کدامیک از مقاتل پیش از خود دسترسی داشته و تا چه حد، اخبار موجود در آن منابع را گزینش کرده است. جیمز بلامی، در تحقیق خود بدین نتیجه رسیده که ابنابیالدنیا با وجود قرار داشتن در زمره محدثان، به قواعد جرح و تعدیل پایبند نبوده و از روات غیرقابل اعتماد، اخباری نقل کرده است. او از برخی منابع در دسترس خود مانند طبقات ابنسعد، بهندرت روایت کرده و در عوض، عمدتا از منابع شیعی مانند مقتل جابر و ابومخنف، بهره برده است. بلامی، بر این عقیده است که روایتکردن از روات ضعیف، بیانگر آن است که ابنابیالدنیا هر آنچه در دسترس داشته، نقل کرده و مانند شیوه رایج محدثان، دست به گزینش اخبار نزده است و این، از امتیازات این مقتل به شمار میرود.