چکیده:
جامعهی ایران طی دهه های گذشته تحت تاثیر جهانی شدن و گسترش فناوری های نوین قرار گرفته است. در جریان این تاثیرگذاری ها، دگرگونی هایی در ابعاد زندگی مردم به وجود آمده است که مواردی چون کاهش شکاف جنسیتی، افزایش نرخ مشارکت زنان، کاهش نرخ باروری از تبعات آن دانسته شده است. در این راستا ارتباط فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و شدت تغییرات آن بر جامعه جهت سیاست گذاری های آینده می تواند بسیار مهم باشد که می توان به ارتباطات میان باروری-فاوا و اشتغال-فاوا (در ارتباط با زنان) اشاره نمود. در این مطالعه به بررسی اثر توسعه ی فضای مجازی بر اشتغال زنان و نرخ باروری در ایران، با استفاده از داده های استانی و روش داده های ترکیبی (تلفیقی) در چارچوب معادلات همزمان به روش حداقل مربعات دو مرحله ای برای دوره ی زمانی 1393-1387 پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که بین نرخ های باروری و مشارکت زنان رابطه ای معکوس وجود دارد و با گسترش فضای مجازی، نرخ مشارکت زنان افزایش می یابد؛ اما گسترش فضای مجازی بر خلاف انتظار، بر نرخ باروری تاثیر مثبت و معناداری داشته است. در علت یابی این موضوع می توان به شرایط اجتماعی حاکم بر کشور و قابلیت های فاوا در تسهیل فرزندآوری اشاره نمود.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه به بررسی اثر توسعه ی فضای مجازی بر اشتغال زنان و نرخ باروری در ایران ، با استفاده از داده های استانی و روش داده های ترکیبی (تلفیقی) در چارچوب معادلات همزمان به روش حداقل مربعات دو مرحله ای برای دوره ی زمانی ١٣٩٣-١٣٨٧ پرداخته شده است .
گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات از یک سو از مجرای انتقال فعالیت ها به فضای مجازی و حذف محدودیت های مکانی منجر به خلق فرصت های جدید در بازار کار (از جمله برای زنان ) و رشد اقتصادی میشود (٢٠١٧ ,́icMic) که این قابلیت ، جدای از توانمندسازی زنان و افزایش زمینه های اشتغال ایشان باعث کاهش شکاف جنسیتی میشود ,ILO) (٢٢٠١٧ و از سوی دیگر انتظار میرود با ارتقاء حقوق زنان و افزایش زمینه های تحصیل و مشارکت ایشان در جامعه ، تمایل و زمینه ی فرزندآوری ایشان کاهش یابد (١٩٩٨ ,Nourozi) .
ازُ بعد مقطعی، ارتباط بین نرخ باروری کل و نرخ مشارکت زنان در طول دوره ی ١٩٧٠ و 1- Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) تا اوایل دهه ی ١٩٨٠ منفی و معنادار بوده است ولی از اواخر دهه ١٩٨٠ به بعد، رابطه ی بین آن ها مثبت شده است .
نتایج آزمون SLS٢ در جدول ٤ نشان میدهد که ضریب نرخ مشارکت نیروی کار زنان در معادله ی نرخ باروری معادل ٠,٥١- است که بیانگر رابطه منفی و معنادار در سطح ١٠ درصد بین نرخ مشارکت زنان در اشتغال و نرخ باروری می باشد که این نتیجه به دست آمده با نتایج حاصل از مطالعات مطابقت دارد و بیانگر یک اثر جانشینی میباشد.