چکیده:
با توجه به نقش و اهمیت محلات در مطالعات توسعه پایدار شهری، مساله گرایشهای جمعیتی به زندگی در محلههای شهری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که محلههای شهری مهم ترین عناصر اجتماعی یک شهر محسوب میشوند نقش مهمی در روند رو به رشد شهرها دارند. محله بیش از آنکه یک عنصر فیزیکی در شهر باشد یک بافت اجتماعی است که از نظر فضایی توسط ساکنان آن درک و مشخص میشود و محل ایجاد ارتباط متقابل و هویت یابی مشترک میان شهروندان است. قدرت هر محله تابع تجانس اجتماعی ساکنان آن است به گونهای که همسانی و شباهت در نوع زندگی، موجب نزدیک شدن و شناسایی متقابل افراد و احساس تعلق به گروه معین میشود. این سوال اساسی که «چه عوامل اجتماعی بر گرایش محلهای جمعیتها نقش دارند» مساله اصلی در پژوهش حاضر میباشد. احساس گرایش محلهای براساس شاخص حس تعلق و همبستگی در نظر گرفته شده و به عنوان متغیر وابسته مورد سنجش و در رابطه با سایر متغیرها (متغیرهای مستقل) قرار گرفته است. عوامل اجتماعی که بر این گرایش و حس تعلق موثر فرض شدهاند، متغیرهای سبک زندگی، پایگاه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی میباشد. این فرض در نظر گرفته شده است که هریک از متغیرهای فوق در رابطه با حس تعلق و گرایش محلهای هستند و بر انتخاب ساکنان به عنوان محل سکونت دخیل بودهاند. برای انجام پژوهش حاضر و آزمون فرضیات از روشهای اسنادی و کتابخانهای و در مرحله بعد از روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه استفاده شده است. نتایج و یافتههای پژوهش نشان میدهد که بیشترین ارتباط معنادار و وجود همبستگی بین سبک زندگی و پایگاه اجتماعی افراد با حس تعلق و گرایش به محل زندگی بوده است. با توجه به اینکه پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبیقی میان دو منطقه 1 (شمالی) و منطقه 16 (جنوبی) شهر تهران صورت گرفته است، مقایسه میانگین نتایج دو منطقه وجود تفاوت معنادار میان عوامل اجتماعی مورد بررسی به عنوان شاخصهای تاثیر گذار بر گرایش محلهای را نشان میدهد.
خلاصه ماشینی:
بررسي عوامل اجتماعي موثر بر گرايش محله اي جمعيت ها در دو بافت منتخب شمالي و جنوبي شهر تهران *2 سيدرضا معيني ١، تکتم هاديزاده ١- استاديار گروه علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي ٢- کارشناس ارشد گروه علوم اجتماعي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مرکزي چکيده با توجه به نقش و اهميت محلات در مطالعـات توسـعه پايـدار شـهري، مسـاله گـرايش هـاي جمعيتي به زندگي در محله هاي شهري تحت تاثير عوامل اجتماعي، در اين پژوهش مورد توجه قرار گرفته است .
با توجه به اينکه پژوهش حاضر به صورت مطالعه تطبيقي ميان دو منطقـه ١ (شـمالي ) و منطقه ١٦ (جنوبي) شهر تهران صورت گرفته است ، مقايسـه ميـانگين نتـايج دو منطقـه وجـود تفاوت معنادار ميان عوامل اجتماعي مورد بررسي به عنوان شاخص هاي تاثير گـذار بـر گـرايش محله اي را نشان ميدهد .
جدول ١١- مقايسه ميانگين دو منطقه براساس متغير سبک زندگي (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به يافته هاي جدول فوق ، از آنجايي کـه سـطح معنـاداري ٠/٠١١ مـيباشـد بـه دليـل اينکه از ٠/٠٥ کمتر است در نتيجه ميتوان گفت که بـين سـبک زنـدگي سـاکنان منطقـه ١٦ و منطقه ١ شهر تهران تفاوت معناداري وجود دارد.
جدول ١٢- مقايسه ميانگين دو منطقه براساس متغير پايگاه اجتماعي (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به يافته هاي جدول فوق ، از آنجايي کـه سـطح معنـاداري ٠/٠٠٠ مـيباشـد بـه دليـل اينکه از ٠/٠٥ کمتر است در نتيجه ميتوان گفت که بين پايگاه اجتمـاعي سـاکنان منطقـه ١٦ و منطقه ١ شهر تهران تفاوت معناداري وجود دارد.